صفات خدا را تجويز نكرده و از اين نوع تعطيل، كاملاً تبرى ميجويند، هر چند اشاعره و اهل حديث، آنان را به نوعى ديگر از تعطيل متهم ساختند كه «انشاء اللّه»، در جلد دوم اين كتاب، كاملاً توضيح داده خواهد شد.

اگر آنان با تعطيل تفسير آيات الهى كاملاً مخالفند، با حمل اين صفات در چارچوب معانى لغوى، خواه همراه با كيفيت و خواه بدون آن نيز، كاملاً مخالفت دارند. زيرا با اعتقاد به كيفيت، جز تجسيم و تشبيه، نتيجه ديگرى به بار نمى آيد، در حاليكه كتاب آسمانى، با نداى جهانى خود ميگويد: ((لَيْسَ كَمِثْلِهِ شَىْءٌ))(سوره شورى/11).

اما تفسير دوم كه ميخواهد، هم از تأويل آيات بپرهيزد و معانى لغوى الفاظ را حفظ كند و هم خود را از ضلالت تشبيه و گمراهى تجسيم، برهاند، جز يك فريبكارى و ظاهر سازى، چيز ديگرى نيست، زيرا اگر اساس تفسير اين صفات را معانى لغوى آنها تشكيل دهد، قطعاً بايد گفت، مقصود همان معانى است كه در لغت عرب، اين الفاظ براى آنها وضع شده است، نه معانى مجازى و كنائى آنها; از طرف ديگر، عنصر مقوّم معانى لغوى اين الفاظ، همان كيفيت و چگونگى آنها است و اگر كيفيت را از ميان برداريم، حقيقت اين الفاظ از ميان ميرود، در اين صورت، جمع بين حفظ معناى لغوى و الغاى كيفيت، شبيه جمع بين نقيضين و يا كوسه و ريش پهن است. از يك سو، ميگويند، مقصود معانى لغوى آنها است، يعنى آنچه كه توده عرب از اين كلمات ميفهمد، مقصود است، از ديگر سو، ميگويند، كيفيت، مجهول و به يك معنا، غير معقول است. اگر كيفيتى در كار نيست، پس چگونه ميگويند كه معانى لغوى آنها مقصود است؟!

اصولاً يك رشته معانى داريم كه واقعيت آنها به چگونگى آنها قائم است، مانند نزول و حركت. اين دو لفظ ممكن است با حفظ چار چوب خاصى براى خود، انواع واقسامى داشته باشد، مانند نزول انسان از بالا بهوسيله آسانسور يا به وسيله