آنها مى گفت: بايد موضوع را از پيامبر سؤال كنيم. لذا اين آيه براى رفع نزاع آنان نازل گرديد.

سپس صاحب المنار مى گويد: اين روايت بر شأن نزول پيشين كه دارندگان عمارت و سقايت را كافر، و مجاهد را با ايمان معرفى مى كند، مقدم است; زيرا علاوه بر اين كه سند آن صحيح است، مضمون آن نيز با قرآن توافق دارد.

ما تصور مى كنيم اين نويسنده دانشمند در اين جا داورى صحيحى نكرده است; زيرا روايت اوّل از نظر سند بسيار محكم و جمعى از محدّثان، مانند حاكم محدّث معروف سنّى و ديگران آن را صحيح دانسته اند; علاوه بر آن كه دانشمندان شيعه همگى آن را صحيح شمرده اند: امّا از نظر مضمون به طور قطع مضمون و مفاد روايت نعمان با ظاهر آيه سازگار نيست; زيرا ظاهر آيه درباره دو گروه است: گروهى كه كافرند، ولى عهده دار سقايت و عمارت بوده اند و گروه دوم، مؤمن و مجاهدند، به گواه اين كه لفظ «آمن» را فقط درباره گروه دوم به كار برده است و بنابر روايت نعمان، متصديان اين كارها همگى مسلمانند و گفتگوى آنان در كارهايى است كه پس از اسلام واقع شد.

در برخى از آيات قرآن، عمل انسان به شخصى كه صاحب عمل است تشبيه مى شود; مثلاً در اين آيه، سقايت و عمارت، كه به معناى آب دادن و تعمير كردن است، به شخص تشبيه شده است كه ايمان دارد و جهاد مى كند آن جا كه فرموده: «كمن آمن»، در صورتى كه مناسب اين بود كه دو عمل پيش، به خود عمل ايمان و جهاد تشبيه شوند، نه به فرد مؤمن. به عبارت روشن تر، يا بايد شخص را به شخص و يا صفت را به صفت تشبيه و مقايسه نمود; مثلاً يا بايد گفت: اين سياه مانند اين سياه است و يا اين كه بگوييم: اين سياهى مانند آن سياهى است. ولى هرگز صحيح نيست بگوييم: اين سياهى مانند اين سياه است.