برمى انگيزد. سپس به سوى او بازگشت مى كنند(و به درستىِ دعوت پيامبران واقف مى گردند).[1]

مقصود از هدايت در اين آيه نيز هدايت اجبارى است زيرا شكى نيست كه قرآن بزرگرين آيت و معجزه ى است كه خداوند براى اثبات حقانيت پيامبر اسلام به او عطا كرده است.

براى فراهم شدن زمينه هدايت اختيارى آيت و معجزه اى بالاتر از قرآن متصور نيست بنابراين مقصود از آيتى كه با استفهام انكارى عدم توانايى پيامبر را بر آوردن آن بيان مى نمايد آيتى است كه از طريق اجبار، مخالفان دعوت پيامبر را نيز به قبول آن وادار نمايد. از آنجا كه اين نوع از هدايت بى ارزش است از اين جهت به هيچوجه تحقق نخواهد پذيرفت.

در حقيقت اين آيه مى خواهد يپامبر را از نگرانى اعراض مشركان بيرون آورد كه با توجه به اين كه انسانها در هدايت و ضلالت و پذيرش دعوت پيامبران و يا اعراض از آن مختار و آزاد مى باشند. و كيفر و پاداش بر اختيار و آزادى انسان استوار است، در اين صورت نبايد پيامبر پس از آن كه وظيفه رسالت خويش را به طور كامل ايفا نمود از اعراض و گمراهى مخالفان نگران و اندوهگين باشد زيرا با كمال آزادى، هدايت را نپذيرفتند و چون هدايت اجبارى انسانها با اصول اعتقادى و معارف توحيدى ناسازگار است اگر كسى خواستار آن باشد از جاهلان به معارف الهى خواهد بود. در اين صورت جاى نگرانى نيست.