... ايّٰاكَ وَ خَصْلَتَيْنِ: الضَّجْرَةَ وَالْكَسَلَ؛ فَاِنَّكَ انْ ضَجِرْتَ لَمْ تَصْبِرْ عَلىٰ حَقٍّ وَ انْ كَسِلْتَ لَمْ تُؤَدِّ حَقّاً. [1]

از دو خصلت بپرهيز؛ بى‌حوصلگى و بى‌حالى، چون اگر بى‌حوصله باشى بر حق دوام نمى‌آورى و اگر بى‌حال باشى، حقّى را ادا نخواهى كرد.

ج - تقويت دشمن

نتيجۀ بيكارى و كم‌كارى نيروهايى كه در ميدان نبرد با دشمن مى‌ستيزند، به تقويت تصاعدى دشمن مى‌انجامد، به اين بيان كه دشمن، خود بطور طبيعى در حال پيشرفت و ترقى است و با ركود و ايستايى جبهۀ مخالفش، موقعيت و برترى او دو چندان مى‌شود.

امام على(ع) فرمود:

مَنْ ضَعُفَ جِدُّهُ قَوِىَ ضِدُّهُ. [2]

كسى كه تلاشش كاستى گيرد، دشمنش قوى مى‌شود.

د - ناكامى و شكست

نيروى خسته و دلزده هيچ‌گاه در انجام كارهاى محوّله موفق نخواهد شد و هميشه ناكام و شكست خورده است. امير مؤمنان(ع) فرمود:

ٰآفَةُ النُّجْحِ الْكَسَلُ. [3]

بى‌حالى آفت پيروزى و موفقيت است.