امام (ره) جنگ را براى ملت مقاوم و مبارز ايران، عامل آگاهى، حركت و خروج از فترت و سستى مى‌دانست:

وقتى يك جنگى شروع مى‌شود، ملت ما بيدار مى‌شود، بيش‌ترمتحرك مى‌شود. [1]

اينك در اين فصل بايسته است كه ديدگاه حضرت امام را در بارۀ علل تجاوز دشمن وماهّيت جنگ تحميلى بيان كنيم:

1. علل تجاوز دشمن

رژيم بعثى عراق-كه خود آغازگر تجاوز به ميهن اسلامى ايران بود-در همان روزهاى شروع جنگ براى فريب افكار عمومى جهان و ملت‌هاى مسلمان و عرب منطقه، علل ذيل را براى اين تهاجم برشمرد:

يك- الزام ايران به شناسايى حاكميّت عراق بر اروندرود؛ [2]

دو- بازگرداندن سه جزيرۀ ابوموسى، تنب بزرگ و تنب كوچك به اعراب؛

سه- قطع دخالت ايران در امور داخلى عراق و پاسخ به تحريكات و تهديدات ايران با استناد به دو حملۀ تروريستى مشكوك به برخى از مسؤولان رژيم بعث عراق؛

چهار- مجبور كردن ايران به پذيرش خودمختارى برخى از استان‌ها و مناطق مرزى جمهورى اسلامى ايران مانند خوزستان. [3]