هرچند مجامع و محافل سياسى و بين‌المللى در روزهاى آغاز جنگ به گمان پيروزى نظامى عراق بر ايران، در بارۀ دلائل واقعى عراق سكوت اختيار كردند، امّا چندماه پس از شروع جنگ، هنگامى كه عراق را در نابودى انقلاب اسلامى ايران ناكام ديدند، اعتراف كردند:

رژيم عراق به قصد سرنگونى رژيم اسلامى ايران و شكست انقلاب‌اسلامى و پيشگيرى از نفوذ آن به جهان اسلام و خاورميانه به ايران حمله كرده است. [1]

امام خمينى كه از استراتژى و اهداف دشمن و استكبار جهانى در رويارويى با انقلاب اسلامى شناخت ژرف و دقيقى داشت، در روزهاى آغازين جنگ، ريشه و علّت تهاجم عراق به جمهورى اسلامى ايران را در چند موضوع مهمّ، مشخص و تبيين نمود:

1-1. اسلام‌خواهى نظام و حكومت

انقلاب اسلامى ايران براى تحقق حاكميت دينى به وجود آمد. رهنمودهاى امام به ملت ايران و خواسته‌هاى آن‌ها در راهپيمايى‌هاى ميليونى اين مطلب را به‌خوبى آشكار مى‌كند. پس از پيروزى انقلاب اسلامى، برپايى نظام جمهورى اسلامى، پيدايش نهادهاى انقلابى و طرح اصول و سياست‌هاى داخلى و خارجى بر اساس احكام اسلام، واكنش و مخالفت استكبار جهانى را برانگيخت. از سوى ديگر عواملى مانند رهايى از سلطۀ بيگانگان، قطع رابطه با رژيم اشغالگر قدس، تأكيد بر مشتركات اسلامى و وحدت فرقه‌هاى اسلامى بر دشمنى آنان افزود، زيرا تشكيل يك حكومت مستقل اسلامى‌بر اساس احكام