«تفسير نمونه» ذيل آيۀ مورد بحث، تحت عنوان «تحريفات يهود» مى‌نويسد:

از مجموع آياتى كه در قرآن مجيد دربارۀ تحريفات يهود آمده است، استفاده مى‌شود كه آنها به انواعى از تحريف در كتاب آسمانى خود دست مى‌زدند، گاهى تحريف آنها تحريف معنوى بود، يعنى عباراتى كه در كتاب آسمانى آنها نازل شده بود، برخلاف معنى واقعى آن تفسير مى‌كردند، الفاظ را به صورت اصلى حفظ مى‌كردند و معانى آن را دگرگون مى‌ساختند و گاهى دست به تحريف لفظى مى‌زدند و از روى استهزاء به جاى اين كه بگويند سمعنا و اطعنا (شنيديم و اطاعت كرديم) مى‌گفتند: سمعنا و عصينا! (شنيديم و مخالفت كرديم!) و گاهى دست به مخفى ساختن قسمتى از آيات الهى مى‌زدند، آنچه را موافق ميلشان بود آشكار، و آنچه برخلاف ميلشان بود كه كتمان مى‌كردند، حتى گاهى با وجود حاضر بودن كتاب آسمانى براى اغفال مردم دست روى قسمتى از آن مى‌گذاشتند كه طرف نتواند آن را بخواند، چنان كه در ذيل آيۀ 41 سورۀ مائده در داستان «ابن صوريا» آمده است[*]. (ج 312/4 تا 314.)

متحرف: (انفال/ 16.)[**]

از «تحرّف» گرفته شده و به معنى «كناره‌گيرى از وسط به اطراف و كناره‌ها» است و به عبارت ديگر «خود را به يكسو كشيدن و كناره گرفتن» است.

آيۀ مورد بحث، مجازات دردناك فراركنندگان از ميدان جهاد را با ذكر استثناهاى آن شرح مى‌دهد و مى‌فرمايد: «كسانى كه به هنگام مبارزه با دشمن پشت به آنها كنند - مگر در صورتى كه هدف كناره‌گيرى از ميدان براى انتخاب يك روش جنگى بوده باشد و يا به

(*)رجوع شود به تفسير نمونه، ج 381/4.

[**]وَ مَنْ يُوَلِّهِمْ يَوْمَئِذٍ دُبُرَهُ إِلاّٰ مُتَحَرِّفاً لِقِتٰالٍ أَوْ مُتَحَيِّزاً إِلىٰ فِئَةٍ فَقَدْ بٰاءَ بِغَضَبٍ مِنَ اَللّٰهِ‌...»انفال/ 16.