أَهْلَ اَلذِّكْرِ:(نحل/ 43 و انبياء/ 7.)[*]

أهل ذكر كيانند؟ در روايات متعددى كه از طرق اهل بيت (ع) وارد شده مى‌خوانيم كه اهل ذكر امامان (ع) هستند، از جمله در روايتى از امام على بن موسى الرضا (ع) مى‌خوانيم كه در پاسخ سؤال از آيۀ مورد بحث فرمود:

نحن. هل الذّكر و نحن المسئولون. «ما اهل ذكريم و از ما بايد سؤال شود[1]» و در روايت ديگرى از امام باقر (ع) مى‌خوانيم كه در تفسير همين آيه فرمود:

الذّكر القرآن، و آل الرسول أهل الذّكر، و هم المسئولون. «ذكر، قرآن است و اهل بيت پيامبر (ص) اهل ذكرند، و از آنها بايد سؤال كرد[2]» در بعضى ديگر مى‌خوانيم كه «ذكر» شخص پيامبر (ص) است و اهل بيت او اهل الذكر هستند[3].

در بسيارى از تفاسير و كتب اهل سنت نيز رواياتى به همين مضمون مى‌خوانيم از جمله در تفسيرهاى دوازده‌گانه معروف اهل سنت از ابن عباس در ذيل آيۀ مورد بحث چنين نقل شده كه گفت:

هو محمّد و علىّ و فاطمة و الحسن و الحسين (ع) هم اهل الذّكر و العقل و البيان. «اينان محمّد و على و فاطمه و حسن و حسين عليهم السّلام هستند، آنها اهل ذكرند و اهل علم و عقل و بيان»[4].

اين نخستين‌بار نيست كه ما در رواياتى كه در تفسير آيات قرآن وارد شده است بيان

(هفدهم تفسير نمونه،صفحه 297 به بعد.

[*]وَ مٰا أَرْسَلْنٰا قَبْلَكَ إِلاّٰ رِجٰالاً نُوحِي إِلَيْهِمْ فَسْئَلُوا أَهْلَ اَلذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لاٰ تَعْلَمُونَ‌.«ما پيش از تو جز مردانى كه به آنها وحى مى‌كرديم نفرستاديم (همه انسان بودند و از جنس بشر) اگر نمى‌دانيد از اهل اطلاع بپرسيد» نحل/ 43 و انبياء/ 7.

(1و2و3) تفسير نور الثقلين، جلد 3، صفحه 57.

[4] احقاق الحق، جلد 3، صفحه 482 - منظور از تفسيرهاى دوازده‌گانه، تفسير ابو يوسف، ابن حجر، مقاتل بن سليمان، وكيع بن جراح، يوسف بن موسى، قتاده، حرب الطائى، سدى، مجاهد، مقاتل بن حيان، ابو صالح و تفسير محمد بن موسى الشيرازى است.