نكته تربيتى

بهترين نكته تربيتى در اين دعا اين است كه خداوند مى‌خواهد به ابراهيم عليه السلام بنمايد (اِسْتَوْسِعْ رَحْمَةَ اللّهِ‌) يعنى رحمت خدا را توسعه بده و خير انديش باش و در مقام دعا و درخواست براى همه طلب روزى كن. آيت اللّه حسن زاده آملى روزى در درس اشارات مى‌فرمودند:

«بالاى سر مرحوم شعرانى براى عيادت رفته بوديم يكى از حاضرين ايشان را دعا كرد مرحوم شعرانى در جواب جمله بالا را فرمودند و گفتند در حق همه دعا كن يعنى همه را در دعاى خير شريك قرار بده و تنها به من دعا نكن.»

امام صادق عليه السلام از پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم نقل مى‌كند حضرت فرمودند: «إذا دَعا أَحَدكُم فَلْيَعُمَّ فَإِنَّهُ أَوجَبْ لِلدُّعا؛[1]وقتى يك نفر از شما در مقام دعا برآمد براى همه دعا كند زيرا اين كار بيشتر سبب برآورده شدن دعا مى‌شود.»

در خواست پذيرش عمل و توبه و ارائه مناسك

(وَ إِذْ يَرْفَعُ إِبْراهِيمُ اَلْقَواعِدَ مِنَ اَلْبَيْتِ وَ إِسْماعِيلُ رَبَّنا تَقَبَّلْ مِنّا إِنَّكَ أَنْتَ اَلسَّمِيعُ اَلْعَلِيمُ‌. رَبَّنا وَ اِجْعَلْنا مُسْلِمَيْنِ لَكَ وَ مِنْ ذُرِّيَّتِنا أُمَّةً مُسْلِمَةً لَكَ وَ أَرِنا مَناسِكَنا وَ تُبْ عَلَيْنا إِنَّكَ أَنْتَ اَلتَّوّابُ اَلرَّحِيمُ‌؛[2]و نيز بياد آوريد هنگامى كه ابراهيم و اسماعيل پايه‌هاى خانه (كعبه) را بالا مى‌بردند (و مى‌گفتند) پروردگارا از ما بپذير تو شنوا و دانايى.

پروردگار! ما را تسليم فرمان خود قرار ده و از دودمان ما امتى كه تسليم فرمانت باشد به وجود آور، و طرز پرستش خودت را به ما نشان ده، و توبه ما را بپذير، كه تو تواب و رحيمى.)

بعد از اينكه حضرت ابراهيم عليه السلام به اتفاق فرزندش اسماعيل عليه السلام پايه‌ها و ديوارهاى خانه كعبه را بالا بردند دست به دعا برداشتند و بدون اينكه نامى از عمل

[1]- اصول كافى، ج 2، باب العموم فى الدعا، ص 487

[2]- بقره / 127 و 128