و مُلك جهان هستى و فرمان به دست او بود، پس هر بنده‌اى لازم است فقط او را بخواند و بندگى كند و خدائى را عبادت كند كه خلقت، يعنى ايجاد ذات موجودات و امر، يعنى تقدير آثار و نظام جارى در موجودات به دست اوست.

ضمناً آيۀ فوق مى‌فرمايد: يكى از آداب دعا تضرّع و زارى و خواندن خدا با آهستگى و در حالت پنهانى است و خوددارى از داد و فرياد و سر و صداى زياد، در استجابت دعا مؤثر است. آيۀ دوم در مقام تشريع و دعوت به دعا مى‌فرمايد:

(وَ اُدْعُوهُ خَوْفاً وَ طَمَعاً إِنَّ رَحْمَتَ اَللّهِ قَرِيبٌ مِنَ اَلْمُحْسِنِينَ‌؛[1]پروردگار را از روى بيم و اميد بخوانيد، زيرا كه قطعاً رحمت خدا به نيكوكاران نزديك است). در اين آيه ضمن تشريع و امر به دعا دستور مى‌دهد كه دعا و عبادت شما از دو جنبۀ خوف و طمع بر خوردار باشد و مانند بت پرستان نباشيد كه عبادت و دعايشان يا فقط از روى اميد و طمع به دنيا است و يا به خاطر خوف و ترس كه بتها را از ترس و براى محفوظ ماندن از شرّ آنها مى‌پرستيدند و يا به طمع و اميد خيرات و بركات، در برابرشان خضوع مى‌كردند كه اين دو از آفات دعا هستند، زيرا دعا و عبادت از روى اميد بدون خوف، به غرور منتهى مى‌شود و انسان را از حالت بندگى خارج مى‌كند. همانطور كه عبادت از روى ترس بدون اميد تا وقتى استمرار مى‌يابد كه خوف و ترس از معبود در كار باشد و در غير اين صورت آدمى را به دعا وعبادت وا نمى‌دارد. بنابراين تضرّع، زارى، افتادگى و دعاى پنهانى و اعتدال در دعا و عبادت از جهت خوف و رجاء، نيكوكارى و از آداب دعا و بندگى است و باعث مى‌شود رحمت خدا به انسان نزديك شود. (إِنَّ رَحْمَتَ اَللّهِ قَرِيبٌ مِنَ اَلْمُحْسِنِينَ‌؛ به تحقيق كه رحمت خدا به نيكوكاران نزديك است) زيرا كه عمل نيك دارند و دعا را به خوبى و نيكى انجام مى‌دهند. امام صادق عليه السلام مى‌فرمايد: «يامُيَسِّرُ اُدعُ اللّهَ وَلا تَقُلْ اِنّ الْاَمرَ قَد فُرِغَ مِنهُ اِنّ

[1]- اعراف/ 56