يا آينده، مواجه با مشكلات و پيش آمدهاى ناگوار است و نگران آينده مى‌باشد، از اين رو عقل، آدمى او را وادار مى‌كند از راه دعا، دفع ضرر و جلب منفعت نمايد و امواج بلا را با دعا بر طرف سازد و بديهى است كه همه احتياج به دعا دارند، چه از بلا و گرفتارى معاف و چه بدان مبتلا باشند. حضرت على عليه السلام مى‌فرمايد: «ما المُبتَلى الَّذِى اِشتَدّ بِهِ البَلاءُ بِاَجْوَجَ اِلَى الدُّعِاء مِنَ الَذِّى لا يَأمَنُ البَلاءَ‌[1]؛ احتياج و نيازمندى كسى كه تندرست و معاف از بلاست، به دعا كمتر از شخصى كه درد و بلا به او سخت گرفته، نيست. هر دو به دعا و درخواست محتاجند، يكى براى يافتن بهبودى و ديگرى براى دورى و ايمنى از بلا و دوام سلامتى». عقل مى‌گويد نفع موجود و خير حاصل را بايد با دعا حفظ كرد و دوام آن را طلب نمود و از پيش آمدهاى ناگوار و شرّ و بدى، بااستمداد از خداوند، جلوگيرى كرد.

ضرورت دعا از ديدگاه قرآن و روايات

دليل نقلى براى لزوم و ضرورت دعا از قرآن و سنّت، بسيار است. قرآن مى‌فرمايد: (قُلْ ما يَعْبَؤُا بِكُمْ رَبِّي لَوْ لا دُعاؤُكُمْ‌؛[2]اى پيامبر به مردم بگو اگر دعا و درخواست شما نباشد، پروردگارم به شما اعتناء و توجّهى نمى‌كند و در نزد او قدر و قيمتى نداريد). در اين آيه شريفه، خداوندِ سبحان ارزش بندگان را به دعا مى‌داند و توجّه و عنايت پروردگار را مشروط به دعا دانسته و مى‌فرمايد: بقاء و هستى و ادامه زندگى انسان به دعا و ارتباط با خدا وابسته است. (وَ قالَ رَبُّكُمُ اُدْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ إِنَّ اَلَّذِينَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِي سَيَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرِينَ‌؛[3]پروردگارتان فرمود مرا بخوانيد. در اين صورت شما را اجابت مى‌كنم. به راستى كسانى كه از عبادت من كبر ورزند، به زودى با خوارى وارد جهنّم مى‌شوند) طبق اين آيۀ شريفه، خداوند متعال دعا را عبادت دانسته و ترك آن را

[1]- نهج البلاغه، فيض الاسلام كلمۀ قصار/ 302.

[2]- فرقان / 77

[3]- غافر (مؤمن) / 60