چنانچه عبده در تفسیر آیات ناظر بر معجزه گاه با تحلیل عقلی خود از ظاهر آیات عدول کرده و به تأویل‌های دور از ذهن و یا تأویل‌های تمثیلی روی آورده که در فصل چهارم موردبررسی قرار می‌گیرد. درحالی‌که برای فهم مفاهیم قرآن مفسر باید بر اسلوب بیانی و قواعد ادبی و نه عقل تجربه‌گرا تکیه کند.

3- نگاه کارکرد گرایانه به قصه‌های قرآن

هدف قرآن از بیان قصه را می‌توان به اهداف رسالی، تربیتی، بیان سنت‌های الهی[1]و استخراج قوانین تاریخی از داستان‌ها تقسیم کرد. عبده معتقد است قرآن به هدف بیان حکمت و عبرت‌آموزی به بیان قصه‌های گذشتگان می‌پردازد. ما به روایات گذشتگان در این قصه‌ها توجهی نداریم. اگر گفته شود قصه‌های عهدین قدیم و جدید نیز وحی الهی است که قرآن بر آن شاهد است؛ اما در برخی موارد با قصص قرآن منافات دارند، جواب می‌دهیم سند این کتاب‌ها متصل و متواتر نیست و قرآن بیان کرده که خداوند به موسی (ع) تورات و شریعت داده و پیروان او بعض آن را گرفتند و تحریف کردند و بعض دیگر را فراموش کردند.[2]

عبده توضیح می‌دهد که مفسر نباید به دنبال حقایق تاریخی و وقایع تاریخی باشد که در این صورت ذهن مسلمانان با محدودیت‌هایی که خدا نمی‌پسندد، مقید می‌شود. آیات و عبرت‌ها در سیاق وقایع بین رسولان و امت‌ها، به هدف بیان سنت‌های الهی در بین ایشان تجلی‌یافته

[1] -ر. ک. سید محمد حسینی، قصه‌های قرآن و تناقض آن باتاریخ، دانشکده تفسیر و معارف قرآن قم، ۱۳۸۹، ص ۳۰-۲۷.

[2] - محمد رشید رضا، المنار، ج ۲، ص ۴۷۳-۴۷۴.