نهم) زیادهروی
رشید رضا در عقلگرایی باعث شده که این معجزه را
برای حضرت موسی (ع)
بعید بشمارد. او چگونه نمیداند که تأویل آیات یا
احادیث صحیح که دلالت بر معجزه رسول دارد، بهطوریکه مفاد آن
را امری غیر خارق عادت بشمارد، از خطرناکترین نوع الحاد و
راهی برای انکار ادیان آسمانی و ویران ساختن آنها
از ریشه است؟ اساس این ادیان بر معجزاتی است که خداوند بر
دستان رسولان (ع) جاری کرده است.[1]
دهم) عبده و رشید رضا که زنده شدن
افراد در دنیا را قبول ندارند، مفاد آیه را بدون دلیل و برخلاف
سیاق و ظهور لفظی، بهحکم شرعی تأویل بردند. دیدگاه
عبده در آیه بر محققان دیگر نیز مؤثر واقع شد چنانچه عبدالوهاب
نجار، نویسنده مصری آیه ۷۲ و ۷۳ بقره
را مثل یمین قسامه نزد مسلمانان
میداند. با این بیان که با زدن جزئی از بدن مقتول
به بدن متهم اگر وی بیگناه باشد، چیزی در او حادث
نمیشود و اگر قاتل باشد، منفعل شده و به سبب قتل، نشاط و شعف و یا
ترس و لرزش او را فرامیگیرد.[2]
ب- زنده شدن پس از مرگی صدساله
قرآن در بیان نمونهای از حادثه زنده شدن پس از مرگ در این دنیا
میفرماید: «أَوْ كَالَّذِي مَرَّ عَلَى
قَرْيَةٍ و هِيَ خَاوِيَةٌ عَلَى عُرُوشِهَا قَالَ أَنَّى يُحْيِي هَذِهِ اللَّهُ
بَعْدَ مَوْتِهَا فَأَمَاتَهُ اللَّهُ مِائَةَ
عَامٍ ثُمَّ بَعَثَهُ قَالَ كَمْ لَبِثْتَ قَالَ
لَبِثْتُ يَوْمًا أَوْ بَعْضَ يَوْمٍ قَالَ لَبِثْتَ
قالَ لَبِثْتُ يَوْماً أَوْ بَعْضَ يَوْمٍ، قالَ بَلْ لَبِثْتَ مِائَةَ عامٍ
فَانْظُرْ إِلى طَعامِكَ و شَرابِكَ لَمْ يَتَسَنَّهْ و انْظُرْ إِلى حِمارِكَ و
لِنَجْعَلَكَ آيَةً لِلنَّاسِ و
[1] - رمزی نعناعه،
الاسرائیلیات و أثرها فی کتب التفسیر، سوریه: دار
القلم، ۱۳۹۰، ص ۳۶۶.
[2] - عبدالوهاب نجار، قصص الانبیا،
بیروت، دار احیاء التراث العربی، ص
۲۶۲-۲۶۳.