احتراز او از همراهى با انقلابیون علیه سیاست‌های انگلیس، موجب مى‌شد که برخی، عبده را همکار سیاست انگلیس بشمرند. به باور وی برای رفع زمینه‌هاى عقب‌ماندگی مسلمانان حتى استفاده از استعمارگران و کافران اجنبى، بی‌اشکال است.[1]

4- عبده و نوگرایی

در دوره معاصر گرایش شدیدی نسبت به اصلاحات دینی و اجتماعی در جهان اسلام به و جود آمده و عالمان اسلامی برای ایجاد رابطه بین ارزش‌های اسلامی و تمدن غربی در تلاش هستند. این دوره با تحولى بزرگ در شيوه‌ها و مباحث تفسيرى مصادف بوده است، تحولى كه به پيدايش سبك‌هاى مختلف تفسيرى و طرح مباحث گذشته از منظرى جديد، نظير بحث اعجاز، انجاميد. مبشران و مستشرقان [2] فعاليت‌هاى خود را بر متزلزل ساختن عقايد مسلمانان متمركز نمودند. ایشان با بهره‌گيرى از روش‌هاى نقد علمى و مباحث جديد علوم انسانى‌ و با بزرگ جلوه دادن كاستى‌هاى جامعه مسلمانان از جنبه‌هاى مختلف و با طرح اشكالات،

[1] - ر.ک. عباس صالحی، «بررسی دو اندیشه سید جمال و عبده» مجله حوزه، دوره ۱۱، شماره ۶۱، بهار ۱۳۷۳ https://jh.isca.ac.ir/ به باور نیومن برنامه عبده و شاگردانش باعث شد كرومر تنها امید خود را به ایجاد ناسیونالیسم مصری به آن‌ها محدود کند. عمر بن ابراهیم رضوان، آراء المستشرقين حول القرآن الكريم و تفسيره، دوجلدی، ریاض: دار طیبه، ۱۴۱۳، ج‌2، ص: 811 به نقل ازالصراع بين الفكره الغربيه و الفكره الإسلاميه ص 99.

[2] - منظور از مستشرقان محققين غربي هستند كه در مورد مشرق زمين و مذهب آن‌ها تحقيق می‌کنند و معمولاً این نوع شرق‌شناسی زمینه‌ساز اصلی برای سلطه نیروهای غربی بر کشورهای شرقی – به‌ویژه اسلامی بوده است.