الاكرمين و ارحم
الراحمين. و در دل متوجّه باشد كه اين حرم تصويرى از حرم حقيقى است، تا از شوق
داخل شدن به اين حرم و در امان بودن از عذاب، شوق ورود به حرم آخرت و مقام امن
الهى ترقى كند. هر گاه نظر حاجى به كعبه بيفتد بايد در دل عظمت خدا را درك كند و
فكرش را به مشاهده محضر صاحب خانه در جوار فرشتگان مقرّب به پرواز در آورد و
علاقهمند شود كه خداوند نظر در وجه كريم خود را به او روزى فرمايد، چنان كه رسيدن
به خانه كعبه را به او روزى كرده است و از اين كه خداوند او را به اين مرتبه
رسانده است فراوان ياد خدا كند و شكرگزار او باشد. خلاصه آنچه از اعمال و افعال
حجّ و منازل آن مىبيند نمونه اعمال و احوال آخرت قرار داده و از آن غفلت نكند و
آنها را دليل بر مشاهده احوال آخرت بداند.
امّا طواف
كعبه-
حاجى بايد
قلباً متوجه عظمت، خوف و خشيت، و محبّت خدا باشد و بداند كه با اين طواف شبيه فرشتگان
مقرّبى است كه بر اطراف عرش طواف مىكنند و نبايد چنين پندارى كه هدف طواف مادّى و
فيزيكى خانه است، بلكه دلت بايد به ذكر صاحب خانه مشغول باشد تا آنجا كه جز به ياد
او كلام را آغاز نكنى و جز به ياد او ختم نكنى، چنان كه طواف كعبه نيز چنين است و
بايد آگاه باشى كه طواف مطلوب همان طواف قلبى با حضرت ربوبى است و خانه مثال در
عالم شهادت براى حضور در عالم غيب است، چنان كه انسان مادّى تصويرى آشكار براى
انسان حقيقى است كه با چشم ديده نمىشود و در عالم غيب است و عالم دنيا براى كسى
كه در رحمت حق به رويش گشوده شود و عنايت الهى در پيمودن راه او را دستگير و
مددكار باشد نردبانى براى رفتن به عالم غيب است. اشاره الهى به اين كه بيت معمور
در آسمان در مقابل كعبه قرار گرفته است براى بيان همين موازنه است و اين كه طواف
فرشتگان بر بيت معمور مانند طواف انسانها بر كعبه است، توضيح اين مطلب