مساله 1689- چون ممكن است گچ، آهك، گل سرخ و گل سرشوي جزو مواد معدني محسوب شوند، بنابراحتياطواجب بايد خمس آنها را - اگر به حد نصاب برسند - پس از كسر مخارج استخراج و بدون كم كردن مخارج ساليانه زندگي بپردازد.

مساله 1690- نصاب معدن بنابراحتياط واجب صد و پنج مثقال معمولي برابر با "‌492/187» گرم نقره سكه دار و ياپانزده مثقال معمولي برابر با "‌70/312» گرم طلاي سكه دار مي‌باشد، بنابراين اگر قيمت چيزي كه از معدن استخراج شده پيش از كسر مخارج استخراج به هر يك از دو مقدار ذكر شده برسد، بنابراحتياط واجب پس از كسر مخارج استخراج خمس باقيمانده را بپردازد.

مساله 1691- مقصود از طلا و نقره سكه دار، دينار و درهم است كه در گذشته پول رايج زمان بوده و چون ديگر رواج ندارد قيمت آنها به حسب پول رايج هر زمان ملاك است، و بنابراحتياط واجب قيمت هر كدام كمتر است نصاب معدن را مطابق با آن ارزش تعيين نمايند.

مساله 1692- اگر چند نفر در استخراج معدن شريك باشند، چنانچه سهم هر شريك به حد نصاب برسد، پس از كسرمخارج استخراج خمس باقيمانده بر آنها واجب مي‌شود.

مساله 1693- اگر چيزي كه از معدن استخراج نموده كمتر از حد نصاب باشد، چنانچه به تنهايي يا با ديگر سودهاي او از مخارج ساليانه اش زياد بيايد بايد خمس اضافه را بپردازد.

مساله 1694- كسي كه از معدن چيزي به دست مي‌آورد - در صورت رسيدن به حد نصاب - بايد خمس آن را بدهد، چه معدن روي زمين باشد يا زير آن، در زميني باشد كه ملك است يا در جايي كه مالك ندارد.

مساله 1695- اگر معدني را كه در ملك ديگري است و عرفا جزو ملك او مي‌باشد بيرون آورد، آنچه از آن به دست مي‌آيد بنابراحتياط مال صاحب ملك است، و چون صاحب ملك براي بيرون آوردن آن خرجي نكرده بايد خمس تمام آنچه را كه از معدن بيرون آمده - در صورت رسيدن به حد نصاب - بپردازد.

مساله 1696- اگر كسي معدني را كه در اعماق ملك ديگري است از طريق مباح و بدون تصرف در ملك او استخراج نمايد مال صاحب ملك نمي باشد، و در صورت رسيدن به حد نصاب خود او بايد پس از كسر مخارج استخراج خمس آن را بپردازد.

مساله 1697- اگر نداند چيزي را كه از معدن بيرون آورده به حد نصاب مي‌رسد يا نه،