"جهاد را با سختي هايش رهاكردي و رو به سوي حج آوردي ؟ گويا حج را آسانتر يافتي، و حال آنكه خداوند سبحان مي‌فرمايد: "خداوند از مؤمنان مالها و جانهايشان را به بهاي بهشت خريداري نموده است كه جهاد و قتال مي‌كنند در راه خدا..." امام سجاد(ع) فرمود: "دنباله آيه را بخوان"، آن شخص ادامه داد "توبه كنندگان، پرستش كنندگان، پاسداران حدود الهي ..." حضرت فرمود: "بله اگر افرادي كه اين اوصاف را داشته باشند يافتيم، جهاد با آنان از حج بهتر و بافضيلت تر است ."[1]

و روايات بسيار ديگري همانند اينها كه مقتضاي مجموع آنها نظير فتاواي صريح فقهاي شيعه كه در ذيل خوانده مي‌شود اين است كه جهاد همراه با حاكم ستمگر مشروع و جايز نيست .

نظريه فقها و بزرگان درباره ضرورت وجود امام عادل در جهاد ابتدايي

مرحوم صاحب جواهر در كتاب جواهر مي‌فرمايد:

"در كتاب مسالك و ساير كتابهاي فقهي آمده است كه نايب امام (ع) در زمان غيبت نمي تواند سرپرستي جهاد ابتدايي را به عهده بگيرد. بلكه در كتاب "رياض" به نقل از ظاهر كتاب "منتهي" و صريح كتاب "الغنيه" گفته است كه هيچ گونه اختلافي در اين مسأله نيست، مگر آنچه از احمد حنبل به نقل از كتاب منتهي آمده است، آنگاه در كتاب رياض اضافه نموده كه ظاهر كلام اين دو اين است كه اين مسأله اجماعي است، علاوه بر رواياتي كه وجود امام را اعتبار كرده است، لكن اگر اجماع مزبور كامل و تمام باشد سخني نيست ; وگرنه با عموم ولايت فقيه در زمان غيبت كه شامل اين مورد نيز مي‌گردد و با عموم ادله جهاد كه شامل جهاد ابتدايي در هر زمان نيز هست، ممكن است اين نظريه را مورد خدشه قرار داد."[2]

آنچه پيرامون كلام مرحوم صاحب جواهر مي‌توان گفت اين است كه : نه در اخبار و نه در كلمات فقهاي شيعه هيچ يك لفظ "امام معصوم" به كار برده نشده، بلكه آنچه آمده "امام عادل" است كه در مقابل آن "امام جائر" مي‌باشد.

لفظ "امام" نيز در لغت و در فرهنگ اسلامي منحصر به دوازده معصوم (ع)

---