تفاوت ادوار و تبدل ملل و دول در بدل افتد[1].

نكته مهم در عبارت بالا، توجه مستقل به «فقه سياسى» و نيز ويژگى مهم آن يعنى «در بدل افتادن» و تغيير كردن احكام و مسائل فقه سياسى به حسب شرايط ملت‌ها و دولت‌ها و زمان و مكان است، از ويژگى‌هاى مهم زندگى سياسى، تغيير و تحول است، در حاليكه نصرص و قواعد دينى ثابت است، و واقعيت‌هاى متغير زندگى اجتماعى هماهنگى روشمند پديد آورد، بنابراين فقه سياسى در معناى خاص، به عنوان يك رشته علمى، عهده‌دار تطبيق و هماهنگى ميان نصوص دينى و واقعيت‌هاى متغير زندگى اجتماعى و سياسى است.

امام خمينى قدّس سرّه‌

1- امام خمينى قدّس سرّه در تبيين نظريه و نظام ولايت فقيه، كه موضوع فقه سياسى از نظر ايشان محسوب مى‌شود، در كتاب ولايت فقيه يا حكومت اسلامى مى‌گويد:

«ولايت فقيه از موضوعاتى است كه تصور آنها موجب تصديق مى‌شود[2]» و در نتيجه «چندان به برهان احتياج‌

[1]- خواجه نصير الدين طوسى، اخلاق ناصرى، پيشين، صص 40- 41.

[2]- امام خمينى قدّس سرّه، ولايت فقيه، تهران: نشر فقيه، ص 3.