اسم الکتاب : سعادت از نگاه فارابى المؤلف : جابری مقدم، علی اکبر الجزء : 1 صفحة : 97
(اسراف مالى، خرج بدون دليل) را پديد
مىآورد. و وقتى كه اين خلقها (در انسان) پديد آيد، از خود اين خلقها اين افعال
صادر مىشود. و عفاف با ميانهروى در تقاضاى لذت- لذتى كه از طعام يا نكاح حاصل
مىشود- پديد مىآيد و زيادى اين لذت، شره (ميل بسيار زياد) را به دست مىدهد و
كمى در آن باعث عدم احساس لذت مىشود و البته اين مذموم است. و وقتى كه اين خلقها
حاصل شود از اين افعال نيز آن خلقها سر مىزند و ظرافت طبع و نكته سنجى خلقى است
ميل كه با ميانهروى در استعمال شوخى پديد مىآيد، اساسا انسان به شادى محتاج است
و شادى هميشه رو به سوى امورى دارد كه زيادهروى در آن لذتبخش يا غير آزاردهنده
است. شوخى از جمله امورى است كه زيادهروى در آن لذتبخش يا غير آزاردهنده است و
ميانهروى در آن ظرافت طبع را به ارمغان مىآورد و زيادهروى در آن باعث پديد آمدن
بىحيايى و گستاخى (مجون) است و كمى در آن بىزبانى و بىدست و پايى (فدامه)، و
شوخى در همه جا راه دارد، در آنچه انسان مىگويد و در آنچه انجام مىدهد و در
آنچه از ديگران مىخواهد و ميانهروى در آن، اندازهاى است كه سزاوار انسان آزاده
خوشاخلاق گشادهروى آرام است كه چنان بگويد و چنان بشنود و برشمردن اين امور به
طور كامل درخور تحمل اين كتاب نيست و اين مطلب در جاى ديگرى به طور كامل برشمرده
شده است.
صداقت انسان در مورد خودش وقتى پديد مىآيد كه انسان عادت كند خود را
به خيراتى كه واقعا در او وجود دارد؛ چنانكه سزاوار است توصيف كند و وقتى انسان
عادت كند خود را به خيراتى
اسم الکتاب : سعادت از نگاه فارابى المؤلف : جابری مقدم، علی اکبر الجزء : 1 صفحة : 97