كه از سه عنوان فوق انتزاع مى‌شود براى تك‌تك امت‌ها. با اين بيان تعداد علومى كه انتزاع مى‌شوند به عدد امت‌ها خواهند بود به طورى كه هر عملى شامل تمام اشيايى شود كه آن امّت به وسيله آن كامل شده و به سعادت مى‌رسد. پس بدين‌ترتيب لازم است با توجه به تك‌تك امت‌ها يا اقوام يا انسان‌ها، به سراغ علومى رفت كه آن مورد خاص را به سعادت مى‌رساند و فقط آن‌چه بايد به وسيله آن يك امّت خاص را تأديب نمود، محفوظ داشت و چيزهايى كه در راه تأديب آن امّت به كار مى‌رود را به طور اقناعى شناخت و سزاوار است كسى كه آن‌چه يك امّت خاص بايد فرابگيرند را حفظ مى‌نمايد، انسانى يا قومى باشد كه داراى نيروى استنباط قوى باشد و در جنس افرادى كه اين علم براى آن‌ها حفظ مى‌شود مانند آن به كسى اعطا نشده باشد، هم‌چنين سزاوار است كسى باشد كه در قيام به يارى اين فكر و نقض كردن ضد آن و بر نيكويى تعليم آن، نسبت به آن امّت خاص داراى قدرت باشد و در تمام اين‌ها قصدش به تحقق رساندن مقصود رئيس اول در امّت [ى كه براى آن امّت آن‌چه به او اعطا شده داده شده است‌] باشد.

اين شخص يا اشخاص كسانى هستند كه با رغبت و توأما در تأديب امّت‌ها به كار گرفته مى‌شوند و بهتر آن است كه در هريك از اين افراد كه كار تأديب امت‌ها به آن‌ها سپرده مى‌شود، فضيلت جزييه و فضيلت فكريه‌اى وجود داشته باشد تا از اين دو به هنگام نياز، در كار استفاده درست از لشكريان در وقت جنگ‌ها نفع ببرند، به شكلى كه در هريك از اين افراد، هردو وجه ماهيت تأديب وجود داشته‌