ممكن نيست وجود يابند مگر اين‌كه اين عوارض قرين آن‌ها شوند و هرچه شأن آن اين باشد كه با اراده ايجاد شود، ممكن نيست به تنهايى وجود يافته يا به آن علم حاصل شود. بنابراين لازم است هرگاه اين تصميم وجود داشته باشد كه معقولات ارادى بالفعل، خارج از نفس پديد آيد؛ اولا به احوالى علم حاصل شود كه شأن آن‌ها اين است كه به هنگام وجود آن اشيا با آن‌ها قرين شوند و با توجه به اين كه اين اشيا از آن دسته چيزهايى نيستند كه وحدت عددى داشته باشند، بلكه با وحدت نوعى يا جنسى پديد مى‌آيند، احوال و اعراضى كه مناسبت دارند قرينشان شوند، احوال و اعراضى هستند كه دايما در تبدل‌اند، زياد شده، كم مى‌شوند و برخى با برخى ديگر تركيب مى‌گردند.

آن هم نوعى از تركيب كه قوانين صورى آن‌ها را تحت پوشش خود قرار نمى‌دهند و به هيچ‌وجه دچار تبديل و انتقال نيز نمى‌شوند، بلكه براى بعضى از آن‌ها اصلا نمى‌توان قوانينى قرار داد و براى برخى ديگر ممكن است قوانينى وضع نمود، [ولى‌] قوانينى كه تبديل مى‌يابند و كلماتى كه دگرگون مى‌شوند و آن‌هايى كه اصلا نمى‌توان براى آن‌ها قوانينى فرض كرد، آن‌هايى هستند كه تبدلشان تبدلى دايمى است در زمان‌هايى كوتاه، و آن‌هايى كه مى‌توان برايشان قوانينى قرار داد، آن‌هايى هستند كه احوال آن‌ها در مدت طولانى تبديل مى‌يابد و موجوداتى كه از آن‌ها حاصل مى‌شوند، در بسيارى از موارد به همان صورتى پديد مى‌آيند كه فاعل اراده كننده آن‌ها خواسته است و گاهى نيز اصلا از آن‌ها چيزى به دست نمى‌آيد و اين به دليل متضاداتى‌