كتاب الطهارات‌

باب: بداءة القول في الطهارات‌

[35] أساس: «طهارت» در لغت به معنى نزاهت و نظافت است، و در اصطلاح شرع اسم وضو و غسل و تيمم است، بر وجهى كه صلوح تأثير در اباحت عبادت داشته باشد.

و هيچ يك از مجتهدين ازمنه سابقه را تعريف‌[1] جامع و مانع، كه در طرد و عكس از فساد سالم بوده باشد، ميسّر نشده است و من در بعضى از مصنفات گفته ام: «الطهارة مسّ البشرة و ما في حكمها[2]، بأحد الطهورين أو ما في حكمه‌[3]، بحسب حكم الشرع، مشروطاً بالنية بالذات استقلالًا»؛[4] طهارت ممسوس ساختن بشره است و آنچه در حكم بشره باشد، به يكى از دو طهور، كه آب و خاك است، يا آنچه قائم مقام آن بوده باشد به حسب حكم شرع، مشروط به نيت بالذات بر سبيل استقلال.

اين تعريف تامّيت و جامعيت و مانعيت را در عكس و طرد مستجمع، و جميع وجوه ايرادات و اعتراضات‌[5] را در اطّراد و انعكاس مستدفِع است. وضوى مجدد و

[1]. چنين است در« ج»، و در غير آن: تعريف.

[2]. در حاشيه آمده است:« اين قيد از براى ادخال موى و محل مسح جبيره است»( منه( ره».

[3]. در حاشيه آمده است:« اين قيد از براى ادخال برف و يخ و يال اسب و امثال آنهاست در تيمم».( منه( ره».

[4]. در حاشيه« د» چنين آمده:« قيد بر سبيل استقلال از براى اخراج ابعاض و اجزاء طهارت است كه اشتراط آن به نيت اگرچه بالذات است نه بالعرض اما بر سبيل استقلال نيست، بلكه در ضمن اشتراط مجموع من حيث المجموع به نيت‌[ است‌]»( منه( ره».

[5]. در« ج»:« اغراضات».