اسم الکتاب : ترجمه مصباح الانس ابن فناري (شرح مفتاح الغيب صدرالدين قونوى) المؤلف : خواجوي، محمد الجزء : 1 صفحة : 203
رحمانى ناميده شده است. و اما درباره اسم
«الاه» گفته شده: اسم است براى مرتبه الوهيت، و ظاهر اين است كه آن اسم وجود و
تجلى است- به اعتبار آن مرتبه جامع[1]-
493/ 3 سپس گوييم: در مرتبه عماء مرتبه نكاح اول- از نكاحات پنجگانه
كه در آينده گفته خواهد شد- تعيّن و تحصّل مىيابد، و آن نكاح غيبى ازلى است كه
بازگشاى حضرات و مقامات و مراتب اسماء الهى مىباشد، و مقصود از نكاحات اجتماعات
نتيجه بخش است، هم چنان كه اجتماع اسماء الهى حقايق و معانى را نتيجه مىبخشد؛ و
اجتماع معانى ارواح را؛ و اجتماع ارواح اشباح و اجسام طبيعى بسيط عنصرى و غير
اينها را، و اجتماع بسايط مولدات را، و پنجمى اختصاص به انسان دارد، و حضرات
اسماء الهى عبارت از همين نتيجهها است، پس اجتماع اوّل كه در غيب الهى بين اسماء
ذاتى كه به نام مفاتيح اوّلين ناميده شده واقع شده؛ در اين مرتبه واقع گرديده است،
و ما از آن جهت آن را غيب ناميديم كه نتيجهاش وجود علمى غيبى است- نه شهودى عينى-
از اين روى گاهى حضرت شيخ قدس سره آن را از مراتب نكاح به شمار نياورده و در برخى
از حواشى حكم نموده كه سببش اين است كه آن نسبت به وجود ظاهرى نكاح مجازى بوده
است، گويى نكاح بالقوه مىباشد[2].
مقام نهم و دهم در نسبت دادن صفات حق تعالى باو به اعتبارش در ذات
خود
- از آن جهت كه خودش است[3]-
و به اعتبارش از جهت تعلقش به مظاهر كه هر دو اعتبار اطلاق و تقييد و يا وحدت و
كثرت و يا وجوب و امكان و يا غنا و تعلق و يا تنزيه و تشبيه است.
494/ 3 اما به اعتبار اول[4]؛
مبناى آن بر اصولى چند استوار است:
[1] - اسم« الله» اسمى است براى احديت جمعى اسمائى؛ به
اعتبار جهت ظهور در عالم اسماء و صفات، و صورت آن عين ثابت انسان كامل است، هم
چنان كه مقام الوهيت مقام ظهور اسم« الله» است در اعيان كونى و وجودى و مظاهر
خلقى؛ به اعتبار احديت جمع، چنان كه مرتبه تدلى و نزول الوهيت؛ و مرتبه جمع جمع آن
عبارت است از فيض مقدس كه باطن الوهيت است، همانگونه كه باطن اسم« الله» و مقام
غيب آن عبارت است از فيض مقدس، پس مقام الوهيت باطن آن است و ظاهرش مظهر اسم«
الله» به واسطه باطن و ظاهر آن.