خوانده شدند، فرمود: اى برادر شامى اين دو (حسن و حسين)؛ ذريّه پيامبرند، و اين (محمّد) فرزند من است، پس از هر يك كه خواستى پرسش كن، مردك شامى گفت: از اين- يعنى امام حسن 7- مى‌پرسم. سپس پرسيد:

فاصله بين حقّ و باطل؛ و بين زمين و آسمان؛ و بين مشرق و مغرب چقدر است؟ لكّه بى‌رنگ در ماه چيست؟ و قوس قزح، و كهكشان (راه مكّه) چيست؟

و نخستين چيزى كه بر روى زمين روان شد (پخش شد) كدام است؟ و اوّل چيزى كه بر روى آن به جنبش درآمد چه بود؟ و [نام‌] چشمه‌اى كه ارواح مؤمنين و مشركين بدان پناه گيرند چيست؟ و مؤنّث چيست؟ و آن ده چيز كه هر كدام از ديگرى سخت‌ترند چيست؟

امام حسن 7 فرمود: اى برادر شامى، فاصله ما بين حقّ و باطل به اندازه چهار انگشت مى‌باشد، آنچه با دو ديده‌ات مشاهده كردى همان حقّ است، و آنچه با دو گوش خود مى‌شنوى بسيارش باطل است. و فاصله ما بين آسمان و زمين به اندازه دعاى ستمديده و بلند نگريستن (طول نگاه و مدّ بصر) است. پس هر كس جز اين گفت او را تكذيب كن. و فاصله بين مشرق و مغرب يك روز پيوسته از حركت خورشيد- از طلوع تا غروب- است، هر كس غير از آن گويد او را انكار كن. و امّا كهكشان (راه مكّه) همان شكافهاى آسمان است كه جايگاه سرازير شدن آب سيل‌سا در طوفان نوح 7 بوده‌اند. و امّا «قوس و قزح»، پس مگو: «قزح» كه آن [نام‌] شيطان است، ولى آن قوس خدا است، و موجب در امان بودن از غرق شدن است. و امّا آن لكّه بى‌رنگى كه در ماه است، بى‌شكّ نور ماه همانند نور خورشيد بود امّا خداوند آن را محو و تاريك ساخت. و در قرآن فرموده: فَمَحَوْنا آيَةَ اللَّيْلِ وَ جَعَلْنا آيَةَ النَّهارِ مُبْصِرَةً، يعنى: «پس نشانه شب را زدوديم [تاريكى آن را به تابش خورشيد محو كرديم‌] و نشانه روز را روشن گردانيديم- اسراء: 12».

و امّا نخستين چيزى كه بر سطح زمين روان شد آن وادى ظلمت بود. و امّا اوّل چيزى كه بر روى زمين به جنبش درآمد درخت خرما بود. و امّا آن چشمه‌اى كه ارواح مؤمنين در آن پناه گيرند، نامش «سلمى» است، و آن كه ارواح مشركين بدان پناه جويند «برهوت». و امّا «مؤنّث» انسانى است كه جنسيت او نامعلوم است [مرد است يا زن‌]، و تا هنگام بلوغ در انتظار بماند، پس اگر زن باشد سينه‌هايش نمايان شود، و چنانچه مرد باشد ريشش درآيد، و در غير