علل گسترش اسلام‌

درباره علل پيشرفت سريع اسلام، ما به تناسب بحث خودمان كه بحث در سيره نبوى است سخن مى‌گوييم. قرآن اين مطلب را توضيح داده است و تاريخ هم همين مطلب را به وضوح تأييد مى‌كند كه يكى از آن علل و عوامل «سيره نبوى» و روش پيغمبر اكرم يعنى خُلق و خوى و رفتار و روش دعوت و تبليغ پيغمبر اكرم است. البته علل ديگرى هم در كار است. خود قرآن كه معجزه پيغمبر است، آن زيبايى قرآن، آن عمق قرآن، آن شورانگيزى قرآن، آن جاذبه قرآن، بدون شك عامل اول است. عامل اول براى نفوذ و توسعه اسلام در هر جا خود قرآن و محتواى قرآن است. ولى از قرآن كه صرف نظر كنيم، شخصيت رسول اكرم، خلق و خوى رسول اكرم، سيره رسول اكرم، طرز رفتار رسول اكرم، نوع رهبرى و مديريت رسول اكرم، عامل دوم‌

نفوذ

و توسعه اسلام است و حتى بعد از وفات پيغمبر اكرم هم، تاريخ زندگى پيغمبر اكرم يعنى سيره او كه بعد دز تاريخ نقل شده است، خود اين سيره تاريخى، عامل بزرگى بوده است براى پيشرفت اسلام.

اصل ملايمت و نرمى‌

در قرآن مى‌فرمايد:

«فَبِما رَحمَهٍ مِنَ اللهِ لِنتَ لَهُم.»

خدا به پيغمبرش خطاب مى‌كند: اى پيامبر گرامى! به موجب رحمت الهى به تو، در پرتو لطف خدا تو نسبت به مسلمين اخلاق لَيِّن و نرم و بسيار