«وَ آتُوا حَقَّهُ يَوْمَ حَصادِهِ وَ لا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لا يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ»[1].

روز درو و برداشت و جمع آورى محصول «گندم، جو، خرما، مويز» حق آنان كه خداوند براى آنان حق معين نموده «فقيران، مسكينان، عاملين زكات، جهت متمايل كردن غير مسلمان به اسلام، بندگان، قرض داران، راه خدا، از راه ماندگان»[2] را بپردازيد، و با بخل از پرداخت يا خرجهاى بى‌در و پيكر و بيجا اسراف نكنيد، كه خداوند اهل اسراف را دوست ندارد.

قرآن درباره‌ى آنان كه منصب و مقام و جاه و قدرت را در مسير ستم به مردم، و غارت حقوق آنان، و ايجاد رعب و وحشت در جامعه، و به اسارت گرفتن ملت خرج كردند مى‌فرمايد:

«وَ إِنَّ فِرْعَوْنَ لَعالٍ فِي الْأَرْضِ وَ إِنَّهُ لَمِنَ الْمُسْرِفِينَ»[3].

و همانا فرعون در زمين سركش بود، و او از گروه اسراف كنندگان است.

كتاب حق در رابطه با كسانى كه عفت نفس ندارند، و خود را از شهوات حرام حفظ نمى‌كنند و جز لذت مادى و جسمى لذتى نمى‌دانند و به هر نوع تجاوزى دست مى‌زنند و از آلودگى و رذالت در غريزه‌ى جنسى پرهيز ندارند، مى‌فرمايد:

«إِنَّكُمْ لَتَأْتُونَ الرِّجالَ شَهْوَةً مِنْ دُونِ النِّساءِ بَلْ أَنْتُمْ قَوْمٌ مُسْرِفُونَ»[4].

لوط آن پيامبر بزرگ به مردم زمانش گفت: شما در مسأله‌ى شهوت با مردان درآميختيد و زنان را ترك كرديد، آرى شما جامعه‌اى مسرف هستيد!

قرآن درباره‌ى كسانى كه از روحيه‌ى تواضع و حال انكسار و حالت خاكسارى‌

[1] - انعام( 6): 141.

[2] - توبه( 9): 60.

[3] - يونس( 10): 83.

[4] - اعراف( 7): 81.