كَمَا لَا يُجتَنَى منَ الشَّوك العنَبُ كَذلكَ لَا يَنزلُ الفُجَّارُ منَازلَ الابرَار فَأسلُكُوا أَىَّ طَريقٍ شئتُم فَأَىِّ طَريقٍ سَلَكتُم وَرَدتُم عَلَى أَهله[1].
جامع صغير، ج 2، ص 95، كنوز الحقائق، ص 96 [ص 176 احاديث مثنوى]
[فعل توست اين غصّهها، جفّ القلم]
855-
«فعل توست اين غصّههاى دم به دم
اين بود معنى قَد جَفَّ القَلم
به ذيل شماره (246) رجوع شود.
[علم و تعليم است نقش بر حجر]
856-
«خويش را تعليم كن عشق و نظر
كان بود چون نقش فى جرم الحَجَر
اشاره است به حديث معروف:
العلمُ في الصِّغَر كَالنَّقش في الحَجَر[2].
كنوز الحقائق، ص 85 كه مضمون آن بدين صور هم روايت شده است:
حفظُ الغُلَام الصَّغير كَالنَّقش في الحَجَر وَ حفظُ الرَّجُل بَعدَ مَا يَكبُرُ كَالكتَاب عَلَى المَاء
[3].
مَثَلُ الَّذي يَتَعَلَّمُ في صغَره كَالنَّقش عَلَى الحَجَر وَ مَثَلُ الَّذي يَتَعَلَّمُ العلمَ في كبَره كَالَّذي يَكتُبُ عَلَى المَاء[4].
جامع صغير، ج 1، ص 147، ج 2، ص 153 [ص 177 احاديث مثنوى]
[1] - همان طورى كه خوشه انگور را نمىشود از بوته خار چيد( و انتظار بيجايى است.) بد كاران هم نبايد توقع داشته باشند كه در جايگاه خوبان منزل گزينند.
بنا بر اين از هر مسير دل خواهى كه عبور كنيد عاقبت به آنجا مىرسيد كه سزاوار آنيد.
[2] - دانش اندوزى به هنگام كودكى همچون كنده كارى روى سنگ( با دوام و ماندنى است.
[3] - آنچه كودك از بر كند همچون كنده كارى بر سنگ( ماندنى و با دوام) است و آنچه پير از بر كند همچون نوشتن بر روى آب( زود گذر و بىدوام) است.
[4] -( دوام و پايدارى) علمى كه در كودكى به دست آيد مانند كنده كارى بر روى سنگ است و( ناپايدارى) علمى كه در پيرى به دست آيد مانند نوشتن بر روى آب است.