رحم خاصّى چه چيز به بار نشسته است. ولى احاطه به كلّ رحم‌ها، از دايره علم بشرى، به دليل محدوديّت، بيرون است.

در مورد آيه‌ «اللَّهُ يَعْلَمُ ما تَحْمِلُ كُلُّ أُنْثى‌ وَ ما تَغِيضُ الْأَرْحامُ ...» مى‌توان تفسير ديگرى كرد:

تنها خدا مى‌داند كه كدام رحم، هنگام لقاح (آميزش)، بارور مى‌شود، يا فرو مى‌نهد. يعنى: لحظه آميزش كه نطفه دارد وارد رحم مى‌شود، در آن هنگام، آيا اين نطفه با تخمك زن، پيوند مى‌خورد يا نه. «تحمل أو تغيض؟»؛ بارور مى‌شود يا فروكش مى‌كند؟

اين علم لحظه‌اى، از دايره علم بشرى بيرون است.

تعقيب شياطين‌

از ظاهر برخى آيات قرآن چنين بر مى‌آيد كه خداوند از ستارگان به مثابه ابزارى براى راندن شياطين استفاده مى‌كند. برخى از اين آيات به قرار زير است:

«وَ لَقَدْ زَيَّنَّا السَّماءَ الدُّنْيا بِمَصابِيحَ وَ جَعَلْناها رُجُوماً لِلشَّياطِينِ»[1]؛ و در حقيقت، آسمان دنيا را با چراغهايى زينت داديم و آن را مايه طرد شياطين گردانيديم.

«إِنَّا زَيَّنَّا السَّماءَ الدُّنْيا بِزِينَةٍ الْكَواكِبِ. وَ حِفْظاً مِنْ كُلِّ شَيْطانٍ مارِدٍ. لا يَسَّمَّعُونَ إِلَى الْمَلَإِ الْأَعْلى‌ وَ يُقْذَفُونَ مِنْ كُلِّ جانِبٍ. دُحُوراً وَ لَهُمْ عَذابٌ واصِبٌ. إِلَّا مَنْ خَطِفَ الْخَطْفَةَ فَأَتْبَعَهُ شِهابٌ ثاقِبٌ»[2]؛ ما آسمان دنيا را به زيور اختران آراستيم و (آن را) از هر شيطان سركشى نگاه داشتيم. (به گونه‌اى كه) نمى‌توانند به انبوه (فرشتگان) عالم بالا گوش فرا دهند، و از هر سوى پرتاب مى‌شوند. با شدت به دور رانده مى‌شوند و برايشان عذابى هميشگى است. مگر كسى كه (سخن بالاييان را) يكباره استراق سمع كند، كه شهابى شكافنده از پى او مى‌تازد.

«وَ أَنَّا لَمَسْنَا السَّماءَ فَوَجَدْناها مُلِئَتْ حَرَساً شَدِيداً وَ شُهُباً. وَ أَنَّا كُنَّا نَقْعُدُ مِنْها مَقاعِدَ لِلسَّمْعِ فَمَنْ يَسْتَمِعِ الْآنَ يَجِدْ لَهُ شِهاباً رَصَداً»[3]؛ و ما بر آسمان دست يافتيم و آن را پر از

[1] . ملك/ 5.

[2] . صافّات/ 6- 10.

[3] . جن 72/ 8- 9.