چهارپايان داشتند و آن‌ها را بر حسب ويژگى‌هايى كه داشتند وصيلة، بحيرة و سائبة مى‌ناميدند. ماليدن خون قربانى به كعبه، تلبيه و عريان طواف كردن مشركان و ويژگى‌هاى سه بت مهم اعراب لات و مناة و عزى‌[1] و ... اشاره مى‌شود.

سومين قسم از اطلاعات تاريخى، درباره دوران بعثت پيامبر و به ندرت اشاراتى درباره ايام پس از رحلت آن حضرت است. از اين ميان مى‌توان به نماز گزاردن پيامبر به مدت 19 ماه به سمت بيت‌المقدس، هجرت مسلمانان به حبشه، معراج پيامبر از خانه ام هانى، رويدادهاى مهم جنگ بدر، نافرمانى عده‌اى از اصحاب در جنگ احد و فرار عده‌اى از آنان از جمله عثمان‌بن عفان، ساختن مسجد ضرار توسط منافقين و صلح حديبيه‌[2] ... اشاره كرد. درباره دوران پس از پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم تنها 3 مورد يافت مى‌شود: اشاره به خراب بودن بيت‌المقدس تا زمان عمر، حذف سهم پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم از خمس در زمان ابوبكر كه آن را مستند به اين گفته: «لكل نبى طعمة فى حياته فاذا مات سقطت، فلم يكن بعده لاحد» كه ابوبكر از پيامبر شنيده است مى‌كند و ديگرى قولى خلاف مشهور كه فدك در دوران پيامبر همراه با خيبر، وقف بر مساكين بود و سپس در دست ابوبكر و عمر و عثمان و على عليه السلام بود و آنگاه عبارت «هكذا اليوم»[3] را مى‌افزايد كه مى‌تواند اشاره به اين باشد كه فدك در دوران مؤلف هم در اختيار خلفا بود.

8. مباحث كلامى‌

در تفسير الواضح مى‌توان اشارت‌هايى به مباحث مهم كلامى در باب توحيد، نبوت و عدل الهى را يافت. از عبارات و اصطلاحات مختصر تفسير چنين برمى‌آيد كه دينورى پيرو ديدگاه كلامى اشاعره است. يكى از مباحث مهم كلامى مسأله رؤيت خداوند است. معتزله با تاكيد بر عدم رؤيت خداوند به تأويل آيات دست مى‌زدند، درحالى كه اشاعره رؤيت خداوند را امكان‌پذير مى‌دانستند.

دينورى ميان امكان رؤيت در دنيا و آخرت تمايز قائل مى‌شود. او بر عدم امكان رؤيت پروردگار در دنيا تأكيد مى‌ورزد. در تفسير آيه 103 سوره انعام مى‌نويسد: لا تُدْرِكُهُ الْأَبْصارُ

[1] . به ترتيب ذيل آيات: النساء/ 2/ 4/ 19؛ المائده/ 103؛ الحج/ 37/ 39، الاعراف/ 32؛ نجم/ 19- 20.

[2] . به ترتيب ذيل آيات: البقره/ 143؛ المائده/ 82؛ الاسراء/ 1؛ آل عمران/ 120- 155؛ النساء/ 4؛ المائده/ 2.

[3] . به ترتيب ذيل آيات: البقره/ 114؛ الانفال/ 41؛ حشر/ 6.