به خدا نسبت داده، بگو اگر راستگو بوده‌ايد، پس ده سوره مانند قرآن بياوريد و غير از خدا هر كه را كه توانستيد فراخوانيد. اين‌جا سخن از ده سوره است و در سوره بقره آيه 23 تعبير يك سوره دارد و در سوره اسراء آيه 88 تعبير مانند اين قرآن آمده است كه حتى يك آيه مستقل را هم شامل مى‌شود تا چه رسد به يك سوره يا ده سوره يا تمام قرآن. تعبير سوره نشان مى‌دهد كه سوره‌ها به طور جداگانه بايد جمع شده باشند و براى مردم به ويژه براى مشركان روشن و واضح باشد. سوره هود در مكه نازل شده است، يعنى چهار سال پيش از هجرت كه سال نهم بعثت مى‌شود. اگر قرآن در آن زمان مدون و جمع نشده بود و در دسترس مشركان قرار نداشت، تحدى و مبارزه طلبى قرآن بى‌معنا مى‌شد؛ زيرا مشركان مورد مسابقه و مبارزه را كه به آن دعوت شده‌اند، بايد مى‌دانستند و همچنين بايد براى آنان روشن مى‌بود كه مثل چه چيزى را بايد بياورند، وگرنه اگر نمى‌دانستند كه همه آيات چيست و از همه پيام آگاه نبودند دعوت به مجهول و نامعلوم صحيح نبود. بنابراين لازمه اين دعوت و مبارزه‌طلبى اين است كه قرآن در همان سال‌هاى هشتم و نهم بعثت بايد مدون و جمع‌آورى (البته نه به معناى بين الدفتين) شده باشد.

چگونه ممكن است، چنين مساله‌اى پيش بيايد جز در صورتى كه حد اقل بخشى از قرآن جمع و مدون شده باشد، به اين معنا كه مشركان نزول قرآن را دقيقا دنبال مى‌كرده‌اند، حتى نسبت به جا به جايى يك آيه اعتراض مى‌كنند. و چون نشانه و آيه‌اى را به جاى آيه ديگر بياوريم و حال آن‌كه خدا به آنچه به تدريج نازل مى‌كند داناتر است. مى‌گويند تو افترا زننده‌اى، بلكه بيشتر آنان نمى‌دانند. وَ إِذا بَدَّلْنا آيَةً مَكانَ آيَةٍ وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِما يُنَزِّلُ قالُوا إِنَّما أَنْتَ مُفْتَرٍ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لا يَعْلَمُونَ‌ (نحل/ 101) پس معلوم مى‌شود كه قرآن در همان زمان مرتب و منظم بوده است تا جا به جايى و اعتراض معنا داشته باشد. لازمه اطلاع كافران از جا به جايى اين است كه نسخه‌هايى از قرآن را در اختيار داشته‌اند و از روى آگاهى اعتراض كرده‌اند. اين آيات نيز در مكه نازل شده‌اند و نشان مى‌دهد كه در همان زمان و در مكه قرآن نوشته و جمع‌آورى شده است.

نتيجه‌گيرى‌

اصولأ گردآورى قرآن را در زمان رسول خدا «تأليف» و در زمان بعد را جمع ناميده‌اند. جمع قرآن بعد از پيامبر را برخى به ابوبكر و برخى به عمر و برخى هم به عثمان نسبت مى‌دهند.