«رَدْم»[1] تعبير مى‌كند؛ يعنى سد عظيم و غول پيكر.[2]

اكنون در اين باره سخن مى‌گوييم كه آيا سد ذوالقرنين در قرآن، همان سد تاريخى كورش است؟

سد تاريخى كورش (ذوالقرنين)

براساس توضيح‌هاى پيشين، درباره ويژگى‌هاى سد ذوالقرنين يا همان كورش، موقعيت جغرافيايى آن در نقشه سياسى جهان و دولت حاكم بر منطقه كوهستانى محل ساخت سد، بايد بگوييم: اين سد بين سال‌هاى 529 تا 539 پيش از ميلاد، در مكانى كوهستانى، مرتفع، ناهموار و داراى پيچ و خم‌هاى بسيار- كه همانند دو ديواره بلند، در دو طرف سد، سر به فلك كشيده است- بنا شد، از اين رو سد، مانعى بود كه در رخنه ميان دو ديواره قرار داشت. اين فضاى بين دو كوه به تنگه داريال معروف است و در همه نقشه‌هاى سياسى، در جمهورى گرجستان قرار دارد.

در ساخت اين سد، تكه‌هاى بزرگ آهن به كار رفت و بر روى آن، مس مذاب ريخته شد. اين همان ويژگى‌هايى است كه قرآن درباره اين سد بيان كرده است؛ بنابراين آيات كريمه را بر سد كورش تطبيق مى‌كنيم و جايگزين ديگرى را براى آن نمى‌پذيريم؛ هرچند بسيار نزديك و همانند آن باشد. سدهاى سنگى، مانند ديوار چين نمى‌تواند سد مورد نظر قرآن باشد؛ گرچه زمان و شرايط ايجاد آن هم‌سان با سد ذوالقرنين باشد.

در گزارش‌هاى تاريخى ديديم كه قبايل مغول در قرن ششم پيش از ميلاد، از هجوم بر مناطق آسياى غربى باز نمى‌ايستادند، اما صفحات تاريخ مى‌گويد كه ناگاه، هجوم‌ها در اين منطقه متوقف شد. با دقت در تاريخ، مى‌بينيم كه اين هجوم‌ها در

[1] .« فَأَعِينُونِي بِقُوَّةٍ أَجْعَلْ بَيْنَكُمْ وَ بَيْنَهُمْ رَدْماً»( كهف، 95).

[2] . مفاهيم جغرافيّة فى القصص القرآنى، ص 301 و 302.