در دست ايشان باقى بماند و نيمى ديگر از اراضى و نخلستان‌هايشان متعلق به پيامبر صلّى اللّه عليه و آله باشد.

[فدك: به گفته ياقوت، روستايى است از توابع مدينه كه فاصله آن تا مدينه (به شيوه محاسبه مسافت با حركت روزانه مسافر در گذشته) دو روز و به نقلى سه روز راه بوده است و در آن چشمه آب جارى و نخل‌هاى فراوانى وجود داشته است.[1]

ابن ابى الحديد شمار درختان خرماى آنجا را برابر با تمام نخل‌هاى كوفه- در قرن ششم هجرى- نقل كرده است.[2]

دليل نامگذارى اين دهكده به فدك آن است كه نخستين كسى كه آنجا را به عنوان محل سكونت برگزيد، شخصى به نام «فدك» از نوادگان حضرت نوح عليه السّلام بود.[3]

بلادى درباره وضعيت كنونى فدك مى‌نويسد:

دهكده‌اى است آباد، داراى نخل‌هاى فراوان و زمين‌هاى كشاورزى، كه شمار ساكنان آن به حدود 1200 نفر مى‌رسد و در قسمت شرقى منطقه خيبر واقع است و استاد صالح دخيل تعداد نخل‌هاى آن را در سال 1349 قمرى 20000 نخله تخمين زده است و نام فعلى آن «حائط» يعنى بوستان مى‌باشد و اراضى و املاك آن به ساكنان آنها تعلّق دارد.

هنوز براى ما روشن نيست كه اين روستا در چه مقطعى از تاريخ، به ملكيت ساكنان آنجا درآمد. آنچه مسلّم است، اين است كه همزمان با ضعف دولت عباسى، قدرتمندان هر منطقه، آنچه را توانستند به تملّك خويش درآوردند و اين مسأله در آنجا نيز اتفاق افتاده است.[4]

ابن اسحاق مى‌گويد: پس از فتح خيبر، خداوند بر دلهاى يهوديان ساكن «فدك» رعب وحشت افكند. از اين رو، نماينده‌اى به نزد پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و آله فرستادند و فدك را به صورت صلح به آن حضرت واگذار كردند. «و كانت فدك لرسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله خاصّة لأنّه لم يوجف عليها

______________________________
(1). ياقوت، ج 4، صص 238 و 240

(2). ابن ابى الحديد، ج 16، ص 136

(3). ياقوت، ج 4، صص 238 و 240

(4). بلادى، ج 2، صص 205 و 206

[1] . ياقوت، ج 4، صص 238 و 240

[2] . ابن ابى الحديد، ج 16، ص 136

[3] . ياقوت، ج 4، صص 238 و 240

[4] . بلادى، ج 2، صص 205 و 206