بالاى آن رفت و كوه لرزيد. حضرت فرمود: آرام باش، ثبير!

نيز ثبير جايى است در سرزمين مزينه كه پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و آله آن را به اقطاع شريس بن ضمره مزنى داد. نيز- «شعب ثبير».

[ثبير الأثبرة:

يكى از بزرگترين كوه‌هاى مكه است كه ميان مكه و عرفه قرار دارد.

علت نامگذارى آن يا براى اين است كه مردى از قبيله «هذيل» به نام «ثبير» در آن كوه از دنيا رفته و از آن هنگام به آن كوه ثبير گفته‌اند. و يا براى آن است كه ثبير به معناى حبس كردن و مانع شدن است و اين كوه در آغاز طلوع خورشيد، مانع از تابش نور به قسمت‌هاى مشرف بر آنها مى‌شود و مشركان پيش از طلوع خورشيد روز عيد قربان خطاب به آن كوه مى‌گفتند: «اشرق ثبير، كيما نغير»؛ «اى كوه ثبير بتاب تا ما به سوى قربانگاه براى قربانى و نحر شتاب گيريم»، منظور آنها از اين سخن، طلوع خورشيد از فراز كوه بود؛ زيرا كوه خود نمى‌تابد.]

[ثجّ:

ريختن و جارى ساختن خون قربانى است كه به مفهوم كشتن و ذبح كردن است. پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و آله مى‌فرمايد:

«افضل الأعمال العجّ و الثّجّ»؛[1]

«بهترين عمل، بلند گفتن تلبيه و ريختن خون قربانى است.»]

(1)

ثروق:

بر وزن «صبور»، دهكده‌اى است در ديار قبيله اوس، در جنوب جزيرة العرب، كه بتخانه ذو الخلصه در آنجا بوده است.

(2)

ثماد:

(به كسر اول):، جايى است در سرزمين بنى تميم، نزديك مروّت.

پيامبر صلّى اللّه عليه و آله اين محل را به اقطاع حصين بن مشمّت داد.- «مروّت».

(3)

ثمامه:

(به ضمّ اول)، صخيرات الثمامه، يكى از جاهايى است كه پيامبر صلّى اللّه عليه و آله در مسير خود از مدينه به بدر از آنجا عبور كرد. «صخيرات الثمام» هم مى‌گويند.

مغربيان آن را به صورت «صخيرات اليمام» (با ياء) روايت كرده‌اند.

(4)

ثمغ:

(به فتح اول و سكون دوم)، جاى ملكى بوده متعلق به عمر بن خطاب. به قولى:

در مدينه بوده و به قولى ديگر در نزديك خيبر.

(5)

ثنايا:

جمع «ثنيّه» به معناى گذرگاه ميان دو

______________________________
(1). طريحى، ج 1، ص 308، ماده «ثجّ».

[1] . طريحى، ج 1، ص 308، ماده« ثجّ».