اسم الکتاب : ترجمه اصول کافي شيخ کليني المؤلف : کمرهاي، شيخ محمد باقر الجزء : 1 صفحة : 545
فرمايد: حقيقت ماده جز يك حوادث پياپى چيزى نيست و وجود
ناثابت، قديم و ثابت نتواند بود.
2- امكان عدم
ابن ابى العوجاء پس از
تصديق استدلال امام صادق (ع) كه وضع موجود ماده در عالم جز يك سلسله حوادث پى در
هم نيست و حدوث ظاهره آشكار آن است يك پرسش فرضى طرح مىكند به اين بيان: اگر فرض
كنيم جسم يعنى ماده اوليه در حال سكون بماند و به وضع هستههاى بسيط ادامه يابد در
اين صورت مىتواند مادهاى ثابت و قديم باشد.
امام (ع) مىفرمايد:
اولا اين يك فرض غير واقعى است و مورد بحث ما همين عالم موجود و محسوس است و به
علاوه اگر ما اين جهان موجود را از ميان برداريم معنايش اين است كه عدم او را ممكن
مىشماريم و اين خود بهتر دليل بر حدوث آن است زيرا موجود قديم ثابت به ناچار بايد
به ذات خود هست باشد و هر چه به ذات خود هست باشد عدمش ممتنع است و امكان عدم دليل
حدوث است.
3- قابليت حركت
امام (ع) مىفرمايد: فرض
كن همان ماده اولى و جسم اوليه است و هنوز حركت نكرده و در راه تحول نيست ولى ماده
اولى از نظر اينكه موجودى است در حيز و در زمينهاى وراى ذات خود قابليت دارد كه
حركت كند و با انضمام اجسام ديگرى چيز ديگرى شود و اين هم خود دليل حدوث باشد. شاهكار
جواب امام (ع) اين است كه در همه مراحل اتكاء به خاصيت نفس ماده كرده است و براى
استدلال چيز ديگرى را در ميان نياورده است.
اسم الکتاب : ترجمه اصول کافي شيخ کليني المؤلف : کمرهاي، شيخ محمد باقر الجزء : 1 صفحة : 545