اسم الکتاب : أسرار آل محمد عليهم السلام المؤلف : سليم بن قيس الهلالي الجزء : 1 صفحة : 130
معروف است، گذشته از آنكه شعبه تصريح مىكند كه آنچه گفته از
روى گمان است نه يقين!! و اين ظن و گمان در مقابل تصريحهايى كه خود عامه بر وثاقت
ابان دارند ارزشى ندارد. اضافه بر اينكه سخنان خود شعبه نيز اشكالى به ابان وارد
نمىكند، زيرا او احاديث ابان را منكر و ناشناخته تلقّى مىكند و پيداست كه امثال
فضائل امير المؤمنين عليه السّلام و روايات شيعى در احكام شرعى بايد براى شعبه و
امثال او ناشناخته باشد.
جالبتر اينكه براى
تضعيف ابان به چند خواب ديدن تمسّك كردهاند كه از نظر رجاليين فاقد ارزش علمى
است.
4. علامه موحد ابطحى
مىگويد: اكثر تضعيفات ابان، با اعتماد بر سخن شعبه است كه در مورد ابان بيش از
اندازه بدگويى كرده است. آنچه هم بعنوان تضعيف نقل كردهاند چيزى جز عناد نيست
زيرا يكى از سه جهت را مطرح كردهاند: خوابهايى كه بر عليه ابان ديدهاند!! روايت
ابان از ضعفايى كه آنان ضعيف دانستهاند! روايات منكر و ناشناخته او كه بعنوان
مثال فضائل اهل بيت عليهم السّلام را شمردهاند! در هر سه اين اشكالات، چيزى جز
جنبه عناد با تشيع منظور نيست و تضعيف او به هر حال از جهت مذهب است.
5. مولى حيدر على
شيروانى مىگويد: ابان در زمان امام زين العابدين و امام باقر و امام صادق عليهم
السّلام مطالب كتاب سليم را نقل مىكرده و از اصحاب آن امامان عليهم السّلام بشمار
مىآمده است. بزرگان علما نيز روايات او را بعنوان اعتماد بر او نقل مىكردهاند.
6. علّامه شيخ موسى
زنجانى مىگويد: بنظر من روايات ابان مورد قبول است همان طور كه عدّهاى از
متأخرين علماى شيعه متوجّه اين نكته شدهاند. نظر آنان هم به روايات متقدّمين
مانند شيخ صفّار و شيخ صدوق و ابن وليد و ديگران است كه به آنچه در باره ابان گفته
شده اعتنا نكردهاند و روايات او را نقل كردهاند. اضافه بر آنكه روايات ابان از
نظر محتوا و مطلب نشان مىدهد كه او شيعه بوده و از اعتقاد بالايى برخوردار بوده است.
نتيجه سخن در باره
ابان
يك جمعبندى از آنچه
تاكنون در باره ابان ذكر شد نتيجه زير را در بر خواهد داشت:
اسم الکتاب : أسرار آل محمد عليهم السلام المؤلف : سليم بن قيس الهلالي الجزء : 1 صفحة : 130