كلى كشور در دست آنهاست- چه رده‌هاى متوسط و پايين، معيارها و شرايطى گذارده‌است و آنچه بر عهده‌ى ماست، اين است كه اين معيارها به‌طور كامل رعايت شود.[1] اصل تز ولايت فقيه كه اين را ما از روايات، از قرآن استنباط مى‌كنيم، استناد به كلمات فقها مى‌كنيم، اين معنايش اين است كه اين موضوع در شرع تثبيت شده، بيان شده، يك حكم شرعى است. شارع مقدس معيارها را بيان كرده ... اين مرحله‌ى تعيين معيارها براى حاكم است؛ بايد عالم باشد، بايد فقيه باشد، بايد عادل باشد و ... اينها را از شرع ما مى‌گيريم.[2] آنچه به صورت اصلى به عنوان شرايط اصلى براى مجرى امور جامعه، اداره كننده‌ى امور جامعه بر مبناى تفكر اسلام لازم است، همين دو صفت است، يعنى فقاهت و عدالت. فقيه باشد، دين را بشناسد و عادل باشد، اشتباه نكند. البته فقيه عادل اگر بخواهد جامعه را درست اداره كند بايد قدرت تدبير و اداره‌ى امور را هم داشته باشد. اگر بخواهد جامعه را از لغزش در پرتگاهها نجات بدهد بايد عالَم شناس و جريان‌شناس و مردم‌شناس هم باشد، داراى حكمت سياسى هم بايد باشد؛ مبنا آن دو صفت است، اين صفات هم در كنار آن دو صفت جزو لوازم است.[3] ضابطه‌هاى رهبرى و ولايت‌فقيه، طبق مكتب سياسى امام بزرگوار ما، ضابطه‌هاى دينى است؛ مثل ضابطه‌ى كشورهاى سرمايه‌دارى، وابستگى به فلان جناح قدرتمند و ثروتمند نيست. آنها هم ضابطه دارند و در چارچوب ضوابطشان انتخاب مى‌كنند، اما ضوابط آنها اين است؛ جزو فلان باند قدرتمند و ثروتمند بودن، كه اگر خارج از آن باند باشند، ضابطه را ندارند. در مكتب سياسى اسلام، ضابطه، اينها نيست؛ ضابطه، ضابطه‌ى معنوى است. ضابطه عبارت است از علم، تقوا و درايت.

علم، آگاهى مى‌آورد؛ تقوا، شجاعت مى‌آورد؛ درايت، مصالح كشور و ملت را تأمين مى‌كند؛ اينها ضابطه‌هاى اصلى است برطبق مكتب سياسى اسلام.

كسى كه در آن مسند حساس قرار گرفته‌است، اگر يكى از اين ضابطه‌ها از او سلب شود و فاقد يكى از اين ضابطه‌ها شود، چنانچه همه‌ى مردم كشور هم طرفدارش باشند، از اهليت ساقط خواهد شد.[4]

2- 1. علم و فقاهت‌

در زمان حاضر كه قرار است همان ولايت منتقل بشود به يك انسانى، چه كسى مقدم است؟ چه كسى شايسته‌تر است؟ چه كسى اطمينان و

[1] - بيانات رهبر معظم انقلاب در ديدار اعضاى مجلس خبرگان 13/ 12/ 1381

[2] - بيانات رهبر معظم انقلاب اسلامى در ديدار اعضاى مجلس خبرگان 15/ 11/ 1376

[3] - بيانات مقام معظم رهبرى در خطبه‌ى نماز جمعه 30/ 2/ 1362

[4] - بيانات رهبر معظم انقلاب در مراسم پانزدهمين سالگرد ارتحال امام خمينى( ره) 14/ 3/ 1383