هنگامى كه حكومت به تمام افراد ملت يا به اكثريت آنها واگذار شود، به طورى كه عدّه رؤسا بيش از عدّه مرئوسين باشند، اين نوع حكومت را دموكراسى ناميده‌اند. عدّه اعضاى حكومت دموكراسى حداكثر برابر تعداد تمام افراد كشور مى‌شود؛ ولى مى‌تواند تا نصف به اضافه يك نفر هم تقليل يابد.[1] در فرهنگ علوم سياسى نيز اين واژه با چنين رويكردى معرّفى شده است:

دموكراسى يا مردم‌سالارى از انواع حكومت است و وجه مشخّصه آن اعلان رسمى اصل تبعيّت اقليّت از اكثريت و به رسميّت شناختن آزادى و حقوق مساوى افراد و اتباع است.[2]

تبيين دموكراسى براساس جوهره آن، يعنى انتخابات‌

«ساموئل هانتينگتون» در كتاب موج سوم دموكراسى، اين واژه را براساس محوريّت انتخابات آزاد، طرح مى‌كند و اظهار مى‌دارد:

انتخابات علنى، آزاد و عادلانه جوهره دموكراسى است ... حكومت‌هايى كه بر پايه انتخابات آزاد بر سر كار مى‌آيند، ممكن است ناتوان، فاسد، كوته‌بين و غير مسئول باشند و از منافع خاصّى حمايت كنند و يا در اجراى سياست‌هايى كه به خواست و به سود عامّه باشد درمانند. اين خصوصيّات ممكن است مردم را نسبت به حكومت بى‌علاقه كند؛ امّا نمى‌توان چنين حكومت‌هايى را غير دموكراتيك خواند.[3] وى معتقد است كه نقطه حسّاس فرايند دموكراسى شدن، سرنگون كردن حكومتى است كه بدين طريق روى كار نيامده و استقرار حكومتى است كه در انتخابات آزاد، علنى و با رعايت عدالت و انصاف برگزيده شده است.[4]

[1] - كتاب اول قرارداد اجتماعى، ترجمه منوچهركيا، فصل سوم، ص 79.

[2] - فرهنگ علوم سياسى، آقابخشى و مينو افشارى، ص 148.

[3] - ساموئل هانتينگتون، موج سوّم دموكراسى در پايان سده بيستم، ترجمه احمد شها، ص 12.

[4] - همان، ص 11.