جهانى حقوق بشر، با وجود همه امتيازاتى كه دارد، در شرايطى و توسط كسانى به تصويب رسيده است كه بعد معنوى و ارزش‌هاى والاى اخلاقى را به فراموشى سپرده‌اند، درصورتى‌كه اگر همين اعلاميه با اين ملاحظات بازبينى شود، روح دمكراسى در غرب نيز دچار تحولاتى بنيادين شده با آموزه‌هاى دينى در انطباق كامل قرار خواهد گرفت. از دمكراسى به عنوان ابزار و روش، و نه به عنوان غايت و هدف، مى‌توان بهره جست.

شورا و دمكراسى‌

شورا يك تأسيس اجتماعى اسلامى است كه علاوه بر آيات قرآن كريم، روايات فراوانى نيز به آن توصيه و تأكيد كرده‌اند.

در قرآن كريم دو آيه در مورد شورا وجود دارد كه يكى به مشورت مردم با يكديگر اشاره دارد:

و الّذين استجابوا لربّهم و أقاموا الصّلاة و أمرهم شورى بينهم‌[1]؛

و كسانى كه [نداى‌] پروردگارشان را پاسخ [مثبت‌] داده و نماز برپا كرده‌اند و كارشان در ميانشان مشورت است.

و ديگرى مشورت حاكم با مردم را مطرح كرده است.

فاعف عنهم و استغفر لهم و شاورهم فى الأمر[2]؛

پس از آنان درگذر و براى‌شان آمرزش بخواه و در كارها با آنان مشورت كن.

در دمكراسى‌هاى امروزى هم اصلى به عنوان اصل مشاركت مردمى وجود دارد كه طبق آن، مشاركت و حضور فعال و رأى مردم در همه اجزاى حكومت دخيل است‌

[1] - شورى( 42) آيه 38.

[2] - آل عمران( 3) آيه 159.