گفتار اول: بازتاب انقلاب اسلامى بر نظريه‌هاى سياسى‌

وقوع و پيروزى انقلاب اسلامى از چند جهت بر نظريه‌هاى سياسى تأثير نهاد:

. تا پيش از وقوع انقلاب اسلامى، ديدگاه علمى غالب در زمينه انقلاب اين بود كه دستيابى به توسعه- كه يكى از اهداف انقلاب‌هاى معاصر است- با دو مفهوم «سكولاريزه شدن فرهنگى»[1] و «تمايز ساختارى»[2] همراه است؛[3] و همان‌طور كه خانم هانا آرنت در كتاب انقلاب گفته است، دنيوى بودن يكى از ويژگى‌هاى انقلاب‌ها در دوره معاصر، است.[4]

بدين‌ترتيب، رخداد انقلاب اسلامى با ماهيت دينى، اعتبار چنين نظريه‌هايى را زير سؤال برد. اين انقلاب، آرمان انقلابى جديدى را كه شامل مجموع نقاط مثبت ساير آرمان‌هاى انقلابى زمانه نيز بود، يعنى مفاهيم: استقلال، آزادى و عدالت اجتماعى در چارچوب حكومت دينى در دنياى مادى‌گراى معاصر مطرح نمود و موجب غافل‌گيرى صاحب‌نظران پديده‌

[1].Cultural Secularization .

[2].Structural Differentiation .

[3]

. Almond Powell, Comparative Politics: A Development Approach, P. 312- 892.

[4]. هانا آرنت جنگ و انقلاب را دو مسئله اساسى دنياى ما خوانده و گفته است، سيماى قرن بيستم را جنگ‌ها و انقلاب‌ها رقم زده‌اند. به نظر وى در تاريخ بشر بايد به نقش خطير اين دو پديده توجه نمود.( آرنت، انقلاب، ص 22- 9) به نظر وى دادن وجه عرفى و اين‌جهانى به امور، و به عبارت ديگر، تفكيك دين از سياست و ظهور يك قلمرو دنيوى با شأن و حيثيت خاص خود، مسلماً از عوامل بسيار مهم در پديدار انقلاب بشمار مى‌رود.( همان، ص 32)