مقامات رسمى در بين مردم محبوب مى‌شد، بلادرنگ او را بركنار مى‌كرد؛ و حتى ممكن بوداو را نابود كند.[1] شاه تا مى‌توانست با فشارهاى داخلى يا خارجى براى كاهش استبداد مقابله مى‌كرد. وى حتى به تصفيه با تمام كسانى كه در برابرش مقاومت به‌خرج داده بودند، مباهات‌مى‌كرد.[2]

1. روش‌هاى سوءاستفاده شاه از قدرت‌

در زمان محمدرضاشاه، قانون اساسى كاملًا مورد سوء استفاده وى قرار مى‌گرفت و عملًا از استقلال قوا خبرى نبود. تمام تصميمات مهم، ازجمله انتصاب و بركنارى نخست‌وزير و وزرا، صاحبان پست‌هاى بالا، استانداران و ... توسط شاه اخذ مى‌شد.

همچنين، انتخاب نخست‌وزير و وزيران عمدتاً از بين افراد وابسته به ساواك، سيا و فراماسونرى صورت مى‌گرفت. سيروس پرهام در كتاب «انقلاب ايران و مبانى رهبرى امام خمينى» كه در گرماگرم درگيرى‌هاى زمان انقلاب به‌صورت پاورقى در يكى از روزنامه‌ها منتشر مى‌شد، دراين‌باره مى‌نويسد:

آمارى كه از وابستگى‌هاى افراد شناخته‌شده هيئت وزيران، هويدا، آموزگار، شريف‌امامى و ازهارى به‌دست آمده ... حكايت از آن دارد كه 38% فراماسون، 24% عضو سيا و 21% عضو ساواك بوده‌اند.[3]

در اين دوره، شاه با ايجاد تفرقه بين افراد و سازمان‌هاى داراى وظايف متداخل، و ايجاد و تحريك دشمنى و حسادت بين آنها حكومت مى‌كرد.[4]

[1]. نظر عمومى مردم بر اين است كه مرگ بسيارى از افراد صاحب‌نام مانند غلامرضا تختى، حاج‌آقامصطفى خمينى و دكتر على شريعتى به دستور شاه صورت گرفته است.

[2]. برير و بلانشه، ايران: انقلاب به نام خدا، ص 121.

[3]. پرهام، انقلاب ايران و مبانى رهبرى امام خمينى، ص 26.

[4]. وزرا اگر مى‌خواستند در قدرت بمانند، بايد از نظر فكرى خود را خلع سلاح مى‌كردند. مثلًا هويدا به نفوذ هوشنگ انصارى وزير دارايى، و جمشيد آموزگار وزير كشور- كه قرار بود رهبران دو جناح حزب رستاخير باشند- حسادت مى‌ورزيد. خود او دبير كل موقت حزب شده بود.