اسم الکتاب : راز درخت سيب المؤلف : توكلى، يعقوب الجزء : 1 صفحة : 223
«نوع كار جورى بود كه بازارىها مىديدند كه
سرشان كلاه رفته است. يك عده خارج از بازار بر اثر خريد و فروش زمين و بر اثر
كارهاى خلاف قاعده كه مثلًا از گمرگ، استفاده مىكردند، واردات و صادرات دست يك
عده از رجال خارج از بازار بود، اينها همه براى بازار، ناراحتى ايجاد مىكرد. از
تبعيضى كه قائل بودند، از نابسامانىاى كه در اوضاع عمومى كشور جارى و سارى بود،
مخالفت با حكومت مىكردند و منشأ و مبدأ را حكومت مىدانستند».
اميلى: اگر اشتباه نكنم آقاى فِرِد هاليدى در كتاب «ديكتاتورى و
توسعه سرمايهدارى»، به همين علت اشاره دارد كه مسئله نفوذ يهوديان و بهائيان در
عرصه اقتصاد كشور ايران، سببساز نارضايتى بازاريان و تجار شده بود و آنها را با
روحانيون، عليه شاه همدست كرد. شما مسئله را چطور مىبينيد؟
احمدى: اين هم يكى ديگر از برداشتهاى مكانيكى از مسائل ايران است.
البته موضوع دخالت و نفوذ يهوديان صهيونيست و عوامل بهائى آن، از عوامل نارضايتى
بازاريان بود، ولى اين تنها عامل نبود، خاصه آنكه غيربازاريان نيز از دخالت اين
افراد ناراحت و عصبانى بودند و اينها هم فقط در حوزه تجارت و بازار نبودند؛ در
ارتش بودند، در كشاورزى، در صنعت، در همه جاى اين كشور بودند به عنوان نمونه بگويم
50 هزار هكتار از اراضى پائين دست سد دز را كه با پول نفت اين مردم ساختند، به
ديويد ليلنتال يهودى آمريكايى دادند كه آقا آنجا مارچوبه بكارد كه فقط بهدرد خود
آنها و صادرات، براى بازارهاى خاص خود آنها مىخورد و اين البته به قيمت اخراج
مردم بومى از آن منطقه نيز بود. در حالى كه اين سرمايهگذارى مىتوانست با مشاركت
و حفظ منفعت همان مردم بومى بوده باشد و نه كوتاه كردن دست آنها براى بهرهمندى
خاص آمريكائيان. در كنار همه اين اوضاع شاه با هويت ملى و دينى مردم مبارزه مىكرد
و اين مسئله است كه همه را دور هم جمع مىكرد، خاصّه
اسم الکتاب : راز درخت سيب المؤلف : توكلى، يعقوب الجزء : 1 صفحة : 223