9- ولايت فقيه يا امامت عام (رهبرى مكتبى)

(1) «امام» داراى دو جنبه است:

اوّل: حكومت و زعامت.

دوّم: پيشوايى و وجود الگويى و نمونه برتر.

جنبه اوّل: ولايت زعامت مورد بحث قرار گرفت. و گفتيم در زمان غيبت جنبه رياست از امام معصوم عليه السّلام به نائب الامام (فقيه جامع الشرائط) منتقل شده است و حكومت اسلامى- هر چند به صورت نسبى- بايد به وسيله او تشكيل يابد.

جنبه دوّم: داراى دو معناى اصطلاحى و لغوى است.

امّا امام به معنا و مفهوم اصطلاحى آن نزد شيعه عبارت است از منصب خاصّ الهى كه از طرف خداى متعال به دوازده نفر كه اوّل آنان امير المؤمنين عليه السّلام و آخر آنان حضرت مهدى عليه السّلام است، داده شده و قابل انتقال به ديگرى نيست و شرط آن عصمت و از خواصّ آن علم به غيب و ديگر امتيازاتى است كه مربوط به ائمه اطهار عليهم السّلام مى‌باشد[1] و در كتب كلامى مورد بررسى قرار گرفته است و اثر مقام امامت اين است كه قول و فعل و امضاى او حجّت شرعى است همچون خود رسول اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم كه مورد استناد امّت قرار مى‌گيرد.

امّا امام در معنا و مفهوم لغوى، از كلمه «أمّ» ريشه مى‌گيرد و به معناى هر شيئى است‌

[1] - به كتاب شريف كافى، ج 1،« كتاب الحجة، صفحه 525 به بعد» مراجعه نماييد.