پرهيزكارى و تقوا از بين خواهد رفت.[1]

قيد اسلامى‌

(1) اين معايب از تصوّر افراطى حكومت مردم بر مردم ناشى مى‌شود، ولى اگر به مفهوم حكومت جمهورى اسلامى بنگريم، آن را از اين معايب به دور خواهيم ديد؛ زيرا در اين تصوّر، حكومت خدا نيز وجود دارد كه مردم هيچ‌گاه به خود اجازه نمى‌دهند در برابر خدا، خود را يكسان و مساوى ببينند. از اين روى مى‌توان گفت كه فايده «قيد اسلامى» در جمهورى اسلامى، در حقيقت جلوگيرى از مفهوم افراطى در حكومت دموكراسى مى‌باشد و اين امتيازى براى جمهورى اسلامى، نسبت به جمهورى دموكراسى يا جمهورى مطلق است، كه آن را از خطر افراط مصون مى‌دارد.

اسلام و اكثريّت‌

(2) نظر اسلام درباره اكثريّت را بايد در دو مرحله جستجو كرد.

1- در مورد نظرخواهى و مصلحت‌انديشى.

2- در مورد منافع و مصالح عمومى.

مرحله اوّل: نظرخواهى و مصلحت‌انديشى‌

(3) «اسلام» براى اكثريّت از آن جهت كه اكثريّت است و ديگر هيچ، هرگز ارزشى قايل نيست، بلكه اكثريّتهاى نادان و بى‌تقوا و بى‌انديشه و غير مسئول را در قرآن كريم مورد مذمّت قرار داده و خطاب به رسول اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرموده است:

وَ إِنْ تُطِعْ أَكْثَرَ مَنْ فِي الْأَرْضِ يُضِلُّوكَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَ إِنْ هُمْ إِلَّا يَخْرُصُونَ‌.[2]

[1] - با نظرى به روح القوانين، ص 235.

[2] - انعام/ 116.