غربى آن، تلاش براى كسب قدرت و رقابت در جهت تصاحب حكومت است و بين اين دو، هيچ سنخيتى نمى‌توان يافت.

3. اگر دين را با معناى غربى آن بپذيريم، اما سياست را نه به‌معناى كسب قدرت و حكومت، بلكه وسيله‌اى براى رسيدن انسان‌ها به رفاه و راحتى و سعادت بدانيم، باز هم نمى‌توان به آسانى ميان چنين سياستى با دين به‌معناى غربى آن پيوند برقرار كرد؛ زيرا نهايتْ چيزى كه از سياست به اين معنا مى‌توان انتظار داشت، عمل به توصيه‌هاى اخلاقى دين است؛ اما سعادتى كه دين براى انسان‌ها تعريف مى‌كند، مربوط به آخرت انسان‌هاست و با سعادت دنيوى كه سياست به دنبال آن است ارتباط چندانى ندارد.

4. حال ببينيم با توجه به تعريفى كه انديشمندان مسلمان از دين و سياست ارائه داده‌اند، بين اين دو چه ارتباطى مى‌توان يافت. با توجه به تعاريفى كه از دين در نگاه انديشمندان مسلمان برشمرديم، روشن مى‌شود كه دين عهده‌دار سعادت انسان در دنيا و آخرت است و نه دنيا را فداى آخرت مى‌كند و نه از آخرت به‌سود دنيا چشم مى‌پوشد؛ برخلاف تعريف غربى دين كه تنها امور اخروى را در دستور كار دارد و نسبت به دنياى انسان‌ها بى‌توجه است. به گفته امام‌خمينى:

اسلام مكتبى است كه ... در تمام شئون فردى و اجتماعى و مادى و معنوى ... دخالت و نظارت دارد و از هيچ نكته، ولو بسيار ناچيز، كه در تربيت انسان و جامعه و پيشرفت مادى و معنوى نقش دارد، فروگذار ننموده است و موانع و مشكلات سر راه تكامل را در اجتماع و فرد گوشزد نموده و به‌رفع آنها كوشيده است.[1]

با تعريفى كه امام‌خمينى و بسيارى ديگر از انديشمندان مسلمان از دين و گستره آن ارائه مى‌دهند، روشن است كه دين نمى‌تواند نسبت به مسائل سياسى‌

[1]. سيدروح‌الله موسوى‌خمينى( امام)، صحيفه امام، ج 21، ص 402 و 403.