برگشته و مجددا محرم شود و در صورت عدم امكان بازگشت، از محل فعلى احرام ببندد؟ بعيد نيست كه احرام از محل فعلى مجزى باشد، گرچه بهتر و احوط آن است كه به ميقات بازگشته و از آنجا احرام ببندد.

مسأله 86- مشهور آن است كه حج بر مرتدّ واجب است؛ پس حج او در حال ارتداد، صحيح است يا نه؟

بعيد نيست صحيح باشد، گرچه احتياط در اين است كه پس از توبه حجّش را اعاده نمايد.

مسأله 87- اگر مسلمان غير شيعه حج انجام دهد، سپس شيعه شود، در صورتى كه يكى از دو شرط ذيل را دارا باشد، اعاده بر او واجب نيست: اول- اينكه حج او بنابر مذهب خودش صحيح بوده، گرچه بنابر مذهب شيعه باطل باشد. دوم- اينكه حجّ او بنابر مذهب شيعه صحيح بوده، گرچه بنابر مذهب خودش باطل باشد.

مسأله 88- اگر حج بر شخصى واجب شود و او به خاطر سستى و كوتاهى آن را به تأخير بيندازد تا استطاعتش از بين برود، حج بر ذمّه او مستقر خواهد شد، و در اين صورت واجب است بهر طريق ممكن- گرچه با سختى و مشقّت همراه باشد- آن را بجاى آورد، و اگر بميرد، واجب است از تركه او حج را قضا نمايد. و همچنين است حكم در حج افراد، قران و عمره مفرده.