إِنَّ الَّذِينَ يُنادُونَكَ مِنْ وَراءِ الْحُجُراتِ أَكْثَرُهُمْ لا يَعْقِلُونَ‌؛[1]

كسانى كه تو را از پشت اتاق‌هاى [مسكونى تو] به فرياد مى‌خوانند بيشترشان نمى‌فهمند.

به‌هرحال، مسلمان بى‌ايمان نمى‌تواند به مرتبه عدالت برسد. چنان‌كه پيش‌تر ذكر شد، حتى شخص «ضعيف الايمان» نيز نمى‌تواند به درجه عدالت برسد، تا چه رسد به كسى كه اصلا ايمان ندارد.

فصل هفتم: مشكل وجود «مؤلفة قلوبهم» در ميان صحابه‌

«مؤلفة قلوبهم» كسانى‌اند كه براى آن‌ها سهمى از زكات قرار داده شد؛ [آنان‌] يا كفارى‌اند كه اميد بود با دادن مال قلبشان به اسلام مايل شود، يا قومى كه توحيد را پذيرفته بودند، ولى هنوز معرفتى به رسالت حضرت محمد صلّى اللّه عليه و اله در قلبشان جارى نشده بود؛ ازهمين‌روست كه پيامبر صلّى اللّه عليه و اله با آنان ارتباط برقرار مى‌كرد و به آنان آموزش مى‌داد تا اين‌كه معرفت يابند و به اسلام متمايل شوند. خداوند نيز براى تشويقشان از زكات سهمى براى آنان قرار داد. روشن است شك در رسالت حضرت محمد صلّى اللّه عليه و اله با التزام واجبات و ترك محرمات سازگارى ندارد؛ بنابراين، معقول نيست كه آنان را عادل بدانيم.

جلال الدين سيوطى‌[2] به نقل از عبد الرزاق و ابن منذر و ابن ابى حاتم و ابن مردويه آورده است كه يحيى بن ابى كثير مى‌گويد: «مؤلفة قلوبهم»، از بنى هاشم:

ابو سفيان بن الحارث بن عبد المطلب، از بنى اميه، ابو سفيان بن حرب، از بنى محزوم:

حارث بن هشام و عبد الرحمن بن يربوع، و از بنى اسد: حكيم بن حزام، از بنى عامر:

[1] . حجرات، آيه 4.

[2] . جلال الدين سيوطى، الدر المنثور، ج 5، ص 100.