اضطراب و ميل زمين را با سنگها ميخكوب كرد. آيات صريح اند در اينكه‌

كوهها ميخهاى زمين و مانع لرزيدن و مضطرب شدن آن مى باشد.

مراد از اين اضطراب و لرزه در صورت نبودن كوهها چيست؟

مى گويند: از پوسته زمين هر چه پائين تر برويم با افزايش يكنواخت حرارت روبرو خواهيم بود و در عميق ترين معدن طلاى جهان در افريقاى جنوبى ديواره هاى معدن به اندازه اى داغ است كه دستگاه سرد كن آن پول زيادى خرج دارد تا كار را در اعماق معدن براى كارگران تحمل پذير كند. اگر افزايش حرارت را در اعماق ادامه دهيم در عمق پنجاه كيلومترى، درجه حرارت به 1500 خواهد رسيد كه محل ذوب شدن سنگها است با وجود اين بعلت فشار شديد نزديك به دو هزار اتمسفر كه در اين عمق حكمفرماست مواد و سنگها سيال نمى شوند بلكه خاصيت پلاستيكى به دست مى آورند كه گاهى در قشرهاى نازك حركت كرده و در اثر كم شدن فشار به صورت مذاب در آمده و در شكل آتشفشان بيرون مى ريزند. معمولا پذيرفته شده كه هسته و مركز زمين بعد از پنجاه كيلومتر عمق كه هنوز به مركز اصلى نرسيده داراى دوهزار درجه حرارت مى شود و آن از درجه ذوب آهن كه هزار و پانصد و سى پنج است بيشتر مى باشد.

از عمق 3000 كيلومتر هسته آهنى زمين شروع مى شود كه درجه حرارت آن چهارهزار و درجه فشار در حدود دو ميليون اتمسفر است. در گذشته مى گفتند مركز زمين مذاب است، بعدها گفتند در آن فشار عجيب مذاب نمى تواند باشد بلكه مركز آن در اثر حرارت و فشار پلاستيكى و قابل ارتجاع است و در قشرهاى نازك زمين كه به بالا مى آيد به تدريج از فشار كاسته شده به صورت مذاب آمده و آتشفشان به وجود مى آيد.