136. المستدرك على الصحيحين‌- به نقل از ابو رجا عطارُدى-: ما قرآن را در اين مسجد- يعنى مسجد بصره- آموختيم. گروه گروه، دايره‌وار مى‌نشستيم و گويى هم‌اكنون او (ابو موسى اشعرى) را مى‌بينم كه دو جامه سپيد، بر تن دارد. من اين سوره: «اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ الَّذِي خَلَقَ» را از او آموختم. او گفت: اين، نخستين سوره‌اى بود كه بر محمّد صلى الله عليه و آله فرو فرستاده شد.

137. المستدرك على الصحيحين‌- به نقل از جابر-: پيامبر صلى الله عليه و آله در [غار] حِرا بود كه فرشته با قطعه پارچه‌اى از ديبا، نزد او آمد و در آن، نوشته شده بود: «بخوان به نام پروردگارت كه آفريد» تا «آنچه را كه نمى‌دانست».

138. الأوائل‌، ابن ابى عاصم- به نقل از عايشه-: نخستين چيزى كه بعد از «اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ» بر او نازل شد، «ن وَ الْقَلَمِ وَ ما يَسْطُرُونَ\* ما أَنْتَ بِنِعْمَةِ رَبِّكَ بِمَجْنُونٍ) و (يا أَيُّهَا الْمُدَّثِّرُ\* قُمْ فَأَنْذِرْ» بود.

ب- فاتحة الكتاب‌

139. امام على عليه السلام: از پيامبر صلى الله عليه و آله در باره ثواب [قرائت‌] قرآن پرسيدم. ايشان، مرا از ثواب يكايك سوره‌ها، به ترتيبى كه از آسمان نازل شده بودند، آگاه ساخت. بنا بر اين، نخستين چيزى كه در مكّه بر ايشان نازل شد، فاتحة الكتاب بود و سپس‌ «اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ».

140. دلائل النبوّة، بيهقى- به نقل از عمرو بن شُرَحبيل-: پيامبر خدا صلى الله عليه و آله به خديجه فرمود:

«من وقتى تنها مى‌شوم، صدايى مى‌شنوم ... [كه مى‌گويد:] اى محمّد! بگو: «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ‌ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِينَ» تا مى‌رسد به‌ «وَ لَا الضَّالِّينَ»».

141. امام صادق عليه السلام: ابليس، چهار بار فغان بر آورد: نخستين بار آن، روزى بود كه از درگاه خدا رانده شد. [دوم،] زمانى كه به زمين، فرو فرستاده شد. [سوم،] زمانى كه پس از