كرد؟ گفت: پيرمردى در بصره. من به بصره رفتم و به او گفتم:

براى تو چه كسى روايت كرد؟ گفت: پيرمردى در آبادان. من رفتم پيش او و او دست مرا گرفت، و وارد خانه‌اى كرد كه گروهى صوفى در آن بودند، و پيرمردى با آنان بود. آن مرد آبادانى به من گفت كه: اين پير برايم روايت كرد. من به آن پير گفتم: اى شيخ! چه كسى براى تو روايت كرد؟ گفت: كسى براى من روايت نكرد؛ ولى ديديم مردم رغبتى به قرآن نشان نمى‌دهند، اين حديث را درست كرديم تا دل‌هايشان را متوجّه قرآن كنند!

هر چند كه اين روايات، تفسيرى نيستند، با اين حال، مى‌توان آنها را به احاديث مجعول تفسيرى ملحق كرد.

همچنين بخشى از رواياتى كه در باره خواص آيات قرآن است نيز به اين روايات ملحق مى‌شوند.[1]

ه- كمّيت روايات مجعول تفسيرى‌

با عنايت به آنچه در تبيين تفاوت ميان حديث جعلى و حديث ضعيف گذشت، مى‌توان گفت: هر چند تعداد روايات ضعيف السند تفسيرى، فراوان است، ليكن حجم رواياتى كه بتوانيم قاطعانه، آنها را جعلى بدانيم، به فراوانىِ روايات ضعيف السند نيست؛ زيرا:

اولًا: بسيارى از داستان‌هايى كه به نام اسرائيليات مشهور است، منسوب به اهل بيت عليهم السلام نيستند؛ بلكه از علماى اهل كتاب نقل شده اند.

[1]. ر. ك: التفسير الأثرى الجامع: ص 157( ما ورد بشأن خواصّ القرآن).