اسم الکتاب : اخباريگرى، تاريخ و عقايد المؤلف : بهشتى، ابراهيم الجزء : 1 صفحة : 239
مخالف آن چيزى است كه در دست مردم است. و چيزهاى بسيارى از تفسير
قرآن و احاديث نبوى را در دست مردم مىبينم كه شما با آنها مخالفت مىكنيد و
مىپنداريد همه آنها باطل است. آيا به ديد شما مردم بهطور عمد بر رسول خدا دروغ
مىبندند و قرآن را نيز با آراى خود تفسير مىكنند؟
آن حضرت رو
به من كرد و فرمود: پرسشى كردى، پاسخ آن را بفهم. آنچه در دست مردم است، [تلفيقى
از] حق و باطل، راست و دروغ، ناسخ و منسوخ، عامّ و خاصّ، محكم و متشابه، حفظ و
وَهم است. حتّى در زمان خود رسول خدا (ص) نيز بر او دروغ بستند، تا جايى كه آن
حضرت در خطبهاى فرمود: «اى مردم! همانا دروغگويان از زبان من، زياد شدند. هركس
بهطور عمد بر من دروغ ببندد، جايگاه او در جهنّم است». و بعد از رحلت رسول خدا
نيز باز بر حضرت دروغ بستند. و اينهايى كه حديث از حضرت نقل مىكنند، از چهار دسته
خارج نيستند:
اوّل: مرد
منافقى كه اظهار ايمان مىكند و به ظاهر مسلمان است؛ [ولى] از گناه نمىترسد و
باكى ندارد كه از روى عمد، بر رسول خدا دروغ ببندد. اگر مردم بدانند كه او منافق و
دروغگوست، حديث او را نمىپذيرند و او را تصديق نمىكنند؛ ولى مىگويند: اين از
اصحاب رسول خداست و ايشان را ديده و از او شنيده است و ....
دوم: مردى كه
چيزى را از پيامبر به اشتباه شنيده و سخن آن حضرت را درست حفظ نكرده و همان را
براى ديگران نقل مىكند، و اگر مسلمانان بدانند كه او اشتباه كرده، از او
نمىپذيرند، و خود راوى هم اگر مىدانست اشتباه شنيده، نقل كردنِ آن را رها مىكرد.
سوم: مردى
است كه شنيده پيامبر (ص) به چيزى امر فرمود، ولى آن حضرت سپس همان را نهى كرد و او
نمىداند؛ يا شنيده كه چيزى را نهى كرد، سپس به آن امر فرمود و او آگاهى ندارد. پس
او منسوخ را حفظ كرده، ولى ناسخ را نمىداند. اگر بداند حديث او نسخ شده، تركش
مىكند، و اگر مسلمانان نيز مىدانستند روايت او نسخ شده، آن را ترك مىكردند.
چهارم: مردى
است كه بر خدا و رسولش دروغ نمىبندد. دروغ را از ترس خدا و حرمت نگهداشتن از رسول
خدا (ص) دشمن مىدارد. در آنچه از پيامبر شنيده، اشتباه
اسم الکتاب : اخباريگرى، تاريخ و عقايد المؤلف : بهشتى، ابراهيم الجزء : 1 صفحة : 239